Kiedy w 2020 roku Jon Ola Sand przekazał pałeczkę producenta wykonawczego Martinowi Österdahlowi wielu fanów uwierzyło, iż przyniesie to Eurowizji dobre zmiany. Nikt wtedy nie spodziewał się jak gwałtownie zatęsknimy za Sandem. Dziś Europejska Unia Nadawców wydała komunikat ogłaszający oficjalną rezygnację Österdahla z funkcji.
Kim jest Martin Österdahl?
Był producentem wykonawczym Melodifestivalen w latach 2007–2008. Później pełnił tę samą funkcję podczas Eurowizji w 2013 i 2016 roku. Zdobyte doświadczenie doprowadziło do jego nominacji do Grupy Referencyjnej ESC. Tam przez lata współtworzył zasady i strategię konkursu.
W 2020 roku Martin Österdahl został mianowany Głównym Nadzorcą Konkursu Piosenki Eurowizji oraz Eurowizji Junior. Jego kadencja rozpoczęła się w wyjątkowo trudnym momencie – tuż po wybuchu pandemii COVID-19, która wpłynęła na cały świat. Z powodu pandemii odwołano Eurowizję 2020, co było bezprecedensową decyzją w historii tego międzynarodowego wydarzenia muzycznego. Pomimo tych wyzwań, już rok później Österdahl z powodzeniem przywrócił Eurowizję na antenę oraz do świadomości widzów. Wprowadził nowoczesne rozwiązania technologiczne, które zwiększyły cyfrową obecność konkursu i ułatwiły kontakt z publicznością online. Oprócz tego zadbał o modernizację formatu, dzięki czemu Eurowizja stała się bardziej atrakcyjna i przystępna dla młodszych widzów. Duży nacisk położył również na promowanie inkluzywności oraz różnorodności kulturowej, co wzmocniło wartości leżące u podstaw konkursu.
W swoich publicznych wypowiedziach Martin Österdahl wielokrotnie podkreślał, iż Eurowizja ma wyjątkową moc jednoczenia ludzi poprzez muzykę. Co więcej, jego celem było unowocześnienie konkursu oraz wzmocnienie jego pozycji na arenie międzynarodowej. Chciał, aby Eurowizja stała się silną i rozpoznawalną platformą wspierającą rozwój młodych artystów z różnych krajów. Zależało mu również na otwarciu konkursu na społeczności z całej Europy, a także spoza jej granic. Dzięki jego przemyślanej wizji Eurowizja zyskała nową, globalną tożsamość i stała się bardziej dostępna dla szerokiego grona odbiorców. W rezultacie wydarzenie przekształciło się w dynamiczne i nowoczesne święto kultury, otwarte na zmiany i gotowe na przyszłość.
Problemy od początki kadencji Martina
Kadencja Martina Österdahla jako Głównego Nadzorcy Eurowizji rozpoczęła się w 2020 roku. Przypadła na intensywny i kontrowersyjny okres w historii konkursu. Był chwalony za modernizację formatu i powrót Eurowizji po pandemii. Nie zabrakło jednak licznych afer, które rzuciły cień na jego zarządzanie.
W 2021 roku, podczas konkursu w Rotterdamie, doszło do poważnych problemów z głosowaniem. Wywołało to falę krytyki i wymusiło oficjalne przeprosiny organizatorów.
Rok później, w 2022, wybuchł największy skandal związany z systemem jurorskim. Europejska Unia Nadawców wykryła nieregularne wzorce głosowania w sześciu krajach, w tym Polsce i Rumunii. EBU zdecydowała się unieważnić wyniki tych jury, zastępując je uśrednionymi punktacjami, co wzbudziło oskarżenia o manipulację wynikami na korzyść Ukrainy. Zarówno widzowie, jak i delegacje podważały transparentność całego procesu, a pod adresem Österdahla kierowano żądania jego dymisji.
Kolejne lata
Kontrowersje narastały również w kolejnych latach. Wprowadzenie tzw. chórków z taśmy oraz eliminacja głosów jurorskich w półfinałach zostały uznane przez część fanów za odejście od prawdziwego formatu konkursu. Krytykowano również sposób filmowania i eksponowania reakcji artystów otrzymujących niskie wyniki, co niektórzy uznali za upokarzające.
Kulminacja napięć nastąpiła w 2024 roku podczas konkursu w Malmö. Udział Izraela w Eurowizji w czasie konfliktu w Strefie Gazy wywołał międzynarodowe protesty i bojkoty. Nie brakowało także nagłaśnianych petycji, domagających się wykluczenia tego kraju. Martin Österdahl, jako twarz EBU, stał się symbolem kontrowersyjnych decyzji. Podczas finału został wygwizdany przez publiczność, a atmosfera napięcia odbiła się również na uczestnikach. Delegacje zgłosiły co najmniej kilkanaście oficjalnych skarg dotyczących warunków organizacyjnych i atmosfery w Malmö. Doprowadziło to do wszczęcia niezależnego śledztwa przez EBU.
Choć Österdahl podkreślał demokratyczny charakter Eurowizji, krytyka narastała aż do jego odejścia w 2025 roku. Mówił, iż konkurs ma łączyć ludzi przez muzykę. Dla wielu fanów i uczestników jego kadencja była czasem wielkich zmian. Był to też okres niepewności i utraty zaufania do organizatorów. Eurowizja pozostaje jednym z najważniejszych wydarzeń muzycznych na świecie.
Pożegnalne oświadczenie
Wczesnym popołudniem ogłoszono dzisiaj oficjalną rezygnację Martina ze stanowiska. W oświadczeniu możemy przeczytać:
Jestem niezwykle dumny ze zmian, jakie wprowadziliśmy, aby unowocześnić i wzmocnić Konkurs Piosenki Eurowizji. Należą do nich ustanowienie stałego sloganu United By Music, przyciągnięcie długoterminowych sponsorów i partnerstw związanych z marką, a także rozwój zaangażowania i zasięgu naszych platform cyfrowych, które przyciągnęły miliony nowych fanów do Konkursu.
ESC to teraz wydarzenie, na które setki tysięcy ludzi chcą kupić bilety, widowisko oglądane przez setki milionów, trafiające do młodych odbiorców na całym świecie, i unikalna platforma dla artystów i autorów piosenek, umożliwiająca natychmiastowy globalny sukces.
Ponieważ moje ogólne zaangażowanie w ESC zbliża się do dwudziestu lat, było to największe zawodowe wyróżnienie mojego życia – kierować największym na świecie wydarzeniem muzycznym i rozwijać Konkurs jako globalną supermarkę, która daje euforia większej liczbie ludzi niż kiedykolwiek wcześniej.
Jestem głęboko wdzięczny całej społeczności ESC, a szczególnie zespołowi Core Team, nadawcom uczestniczącym, artystom i fanom za ich pasję i wsparcie.
Martin Österdahl dla EBUMartin Green CBE, Dyrektor Konkursu Piosenki Eurowizji, skomentował wypowiedź Österdahla następującymi słowami:
W imieniu całego EBU, wszystkich naszych nadawców uczestniczących, partnerów oraz całej społeczności Konkursu Piosenki Eurowizji, składam serdeczne podziękowania Martinowi Österdahlowi za jego wizję, wiedzę i niestrudzone zaangażowanie w to wydarzenie. Jego stabilne przywództwo w jednych z najbardziej wymagających i innowacyjnych lat w historii Konkursu ustanowiło nowe standardy doskonałości. Wchodząc w przyszły rok, w którym obchodzić będziemy 70-lecie, Martin odchodzi z roli, mając na koncie najważniejszy wkład w rozwój marki Konkursu Piosenki Eurowizji i zapewnienie jej świetlanej przyszłości. Dziękujemy mu za jego wspaniałą pracę i trwały wpływ na Konkurs, życząc mu wszelkich sukcesów.
Martin Green dla EBUMartin Green CBE, który został mianowany Dyrektorem Konkursu Piosenki Eurowizji w 2024 roku, tymczasowo przejmie obowiązki Głównego Nadzorcy.
Dalsze informacje dotyczące przyszłej struktury zespołu Konkursu Piosenki Eurowizji zostaną ogłoszone we właściwym czasie.
