- TOM III (bardzo ważny) XVI Międzynarodowej Konferencji Naukowej Praw Człowieka (pod red. naukową Jerzego Jaskierni i Kamila Spryszaka)
- ANDRZEJ FOGTT – Niebo nad Kuraszewem
- BARBARA KUBIAK – Od fascynacji książką do malarstwa
- Nr 2/195 RES HUMANA
Ad 1.
W tym tomie ukazano – powtórzę za redaktorami naukowymi książki – standardy Rady Europy dotyczące praworządności, zarówno w ujęciu Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, jak i Europejskiej Komisji na rzecz Demokracji przez Prawo, czyli Komisji Weneckiej. I co ważniejsze zaprezentowano międzynarodowy wymiar praworządności, zwłaszcza w kontekście agresji Rosji na Ukrainę! A także zagrożenia terroryzmem.
Poszczególne artykuły w książce (a jest ich ponad 30) analizują powyższe tematy w odniesieniu do wymiaru sprawiedliwości. Przedmiotem rozważań są nade wszystko kwestie praworządności w działalności policji i służby penitencjarnej.
Profesorowie: Jaskiernia i Spryszak książkę ułożyli według zagadnień:
Rada Europy a standardy ochrony praworządności,
Praworządność a system bezpieczeństwa,
Praworządność a system sprawiedliwości,
Praworządność a system ochrony prawnej,
Praworządność a postępowanie z migrantami.
Ostatnią kwestię podkreśliłem, gdyż jest zjawiskiem nowym w naszym porządku prawnym, w którym rządy różnych państw europejskich – w tym i nasz – stosunkowo niedawno wprowadziły nowe przepisy w związku z ciągłymi incydentami na naszej wschodniej granicy, zwłaszcza z Białorusią. (Pisze na ten temat m.in. Izabela Justyńska, tytułując swój artykuł „Współczesne przesłanki (środki ostrożności i warunki wstępne) migracji z perspektywy europejskiej”.
Warto też zwrócić uwagę na artykuł Marty Milewskiej „Areszt Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie w latach 1945-1948, jako przykład łamania praw człowieka” w analizowanych latach, jak i Patryka Zielińskiego „Wykonywanie kary więzienia w systemie dozoru elektronicznego”.
Ponadto, zachęcam do zapoznania się z artykułami, mocno argumentowanymi przykładami i bogatą bibliografią, m.in. Daniela Wojtczaka, Marii Kupis-Bieniek, Władysława Przyjemskiego, Valery’ego Bebyka i Nadiyi Mjakushko, Mariana Kozuba, Adriana Mitręgi i Natalii Mazurek i jeszcze kilkunastu innych, przeważnie ludzi młodych specjalizujących się w określonych dziedzinach prawa, którzy analizując poruszane przez siebie zagadnienia, proponują w swoich specjalnościach ciekawe, demokratyczne rozwiązania.
Słowem – szanowni Czytelnicy, czas poświęcony tej książce – zapewniam – nie będzie czasem straconym!
—-
Jerzy Jaskiernia, Kamil Spryszak (red. naukowa): „75 lat oddziaływania Rady Europy na kształtowanie europejskiej przestrzeni prawnej w obszarze praworządności”, Wydawnictwo Adam Marszałek, s. 599, Toruń 2025
Ad 2.
Katalog Andrzeja Fogtta zatytułowany „Niebo nad Kuraszewem” jest de facto książką o twórczości tego wspaniałego artysty, wydany z okazji 50-lecia Jego twórczości i wystawy, jaką miał z okazji tego faktu w Galerii Sztuki „Wirydarz” w Lublinie. Książka jest bogato ilustrowana – w tym przede wszystkim Jego arcydziełami (takimi są w większości jego obrazy) – z cyklu KURASZEWO!
Andrzej Fogtt należy w tej chwili do najbardziej cenionych polskich twórców sztuki współczesnej i osiągnął w czasie ostatnich 50 lat wiele wspaniałych sukcesów w kraju i za granicą, m.in. na światowej rangi Biennale Sztuki w Wenecji, i wielu, wielu innych wystawach na świecie i w kraju.
Jego dokonania – to m.in. przepiękne cykle: „Brda”, „Dyskursy o Witkacym”, „Rozmowy z Rembrandtem” czy „Żywioły”, ale także obrazy „Magnetyczne” i „Sferyczne” i upamiętniające zbrodnie Rosjan w Buczy. Przy czym Fogtt to nie tylko malarz, ale również wspaniały rysownik, rzeźbiarz i architekt!
Jeśli chodzi o cykl „Kuraszewo”, to powtórzę za Piotrem Zielińskim, iż „jakaś wspaniała nić połączyła ich twórcę z Ziemią i Niebem”. Kosmologiczne malarstwo Fogtta w tym cyklu sprawia, iż i Kuraszewo (mała polska wieś na Podlasiu) odbija ludzkie marzenia i tęsknoty.
W tej książce (katalogu) niezwykłą twórczość Artysty charakteryzują – obok wymienionego już Piotra Zielińskiego, także Małgorzata Zielińska, Marian Turski, Tadeusz Zych (opisując m.in. niezapomniany cykl „Żywiołem Opętanie”) i niżej podpisany. Bardzo ciekawą część książki stanowią też wypowiedzi o swojej sztuce samego artysty, m.in. stwierdzenie: Kuraszewo rozpoczęło moje nowe doświadczenie związane z tworzeniem języka malarskiego, odnoszącego się do świata niematerialnego, Świata Ducha…
Andrzej Fogtt – urodzony w Poznaniu 9.X.1950 r., studia w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Dyplom w 1974 r. w pracowni prof. Zdzisława Kępińskiego i prof. Magdaleny Abakanowicz.
——
Andrzej Fogtt: „Niebo nad Kuraszewem”. (50 lat twórczości), na okładce „Niebo nad Kuraszewem”, s. 132, twarda oprawa, Wydawcy: Galeria Sztuki Wirydarz i A.M. Fogtt Fundacja, Lublin, Warszawa 2024
Ad 3.
Autorką tej niewielkiej książeczki, za to napisanej z niebywałą pasją i znawstwem, jest Maria Jaremek, a artystka, którą opisuje nazywa się BARBARA KUBIAK.
Maria Jaremek – to szczecinianka, której pierwszym zawodem było księgarstwo (właśnie wtedy miałem okazję ją poznać, gdyż również uprawiałem ten zawód, tyle iż w innej księgarni). Potem została bibliotekarką, po ukończeniu „Bibliotekarstwa i Informacji Naukowej” w Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Dziś p. Jaremek jest znaną szczecińską autorką scenariuszy i wielu recenzji, publikując w prasie lokalnej i ogólnopolskiej, a od dłuższego czasu – także w „Przeglądzie Dziennikarskim”, gwałtownie zdobywając sobie sympatię i uznanie naszego zespołu autorskiego.
W jej dorobku książkowym do najwartościowszych pozycji należą: bardzo interesująca książka „Helena Wolf i jej muzyka” oraz monografia o szczecińskim oddziale Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej, którego jest od wielu lat zasłużoną działaczką.
Bohaterka obecnej książki (na razie „książeczki”, ale z pewnością w kolejnym wydaniu autorka ją rozbuduje) – Barbara Kubiak jest specjalistką od renowacji książek (pewnie kilka osób wie, iż istnieje taki zawód) i niebywale zdolną malarką, której twórczość tak naprawdę rozpoczęła się z chwilą przejścia tej zasłużonej „konserwatorki książek” na emeryturę.
Plusem obecnego opracowania, które mam nadzieję przerodzi się kiedyś w powieść, to nie tylko ocena jej malarstwa, ale „opis” bardzo interesującej kobiety i długoletniej przyjaciółki! Opowieść o jej dotychczasowych dokonaniach artystycznych i projektach, także akcjach charytatywnych, które organizowała wspólnie z zaprzyjaźnionymi od czasu studiów koleżankami.
W Książnicy Szczecińskiej Barbara Kubiak (właśnie jako wspomniana wcześniej specjalistka od renowacji książek) przepracowała lata 1979-2001. A wspominam o tym, gdyż w tym czasie szczecińska „Książnica” stała się nie tylko „wypożyczalnią książek”, ale i… placówką od konserwacji i renowacji starych druków, map i rycin, także mikrofilmowania zbiorów i ich cyfryzacji.
W każdym razie książeczka p. Marii Jaremek – to drogowskaz do wyjątkowych „dzieł sztuki”, jak też inkunabułów, poloników, cymelii i „pomeraników”, a także (z czego szczecińska Książnica także słynie)… malarstwa, w tym i bohaterki Marii Jaremek – Barbary Kubiak
—–
Maria Jaremek: „Barbara Kubiak. Od zachwytu książką do malarstwa”, ISBN: 978-83-64070-86-0, Wydawnictwo i druk: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie, br, s. 76, Szczecin 2025
Ad. 4
I podziękowanie dziś dla „RES HUMANA” (pisma „myśli niezależnej”, ukazującego się w formie Internetowej i papierowej), które w numerze 2/195 m.in. innymi opublikowało recenzją mojej autobiografii pióra Janusza Termera, za co jestem Redakcji i Autorowi recenzji niebywale wdzięczny, gdyż nie spodziewałem się tego.
Dziś kilka słów o tym wartościowym dwumiesięczniku.
Jest pismem propagującym „Humanizm”, „Racjonalizm” i „Kulturę świecką” (w rozumieniu rozdziału państwa od Kościoła i równości wszystkich wyznań występujących w Polsce i na świecie).
Popieram też ostatnie inicjatywy pisma (mającego w wydaniu tradycyjnym, czyli „papierowym”, format zgrabnej książeczki), a dotyczą one jednoznacznej deklaracji za utrzymaniem (a nie burzeniem po ostatnich działaniach prez. Trampa) obowiązującego prawa międzynarodowego. Europa pozostaje w zasadzie (jeśli to się nie zmieni) pozostawiona sama sobie w obronie Ukrainy! Wolny handel jest atakowany wojnami celnymi i to WYPOWIADANYMI PRZEZ USA PARTNEROM, A NIE KONKURENTOM.
Na temat BEZPIECZEŃSTWA wypowiadają się w rekomendowanym przeze mnie numerze pisma wielkie nazwiska, m.in. Rotfeld, Kołodko, Grudziński, Wiatr i Konrad Prandecki z Komitetu Prognoz PAN, podkreślając znaczenie racjonalnego myślenia o nowej rzeczywistości, wymagającej – z czym się zgadzam – bardziej zintegrowanej WSPÓLNOTY, która będzie zdolna w przyszłości to bezpieczeństwo Europie zagwarantować.
—
RES HUMANA nr 2/195, dwumiesięcznik, rok wydania XXXIV, s. 120, zł. 18:00, Warszawa 2025
