Kary mogą sięgnąć 819 złotych. Kontrolerzy sprawdzają firmy, domy i mieszkania. W 2024 roku wysłano ponad 118 tysięcy wezwań do zapłaty. Kontroli może spodziewać się każdy, kto mieszka w Polsce.
Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Masz telewizor lub radio? Kontrolerzy Poczty Polskiej już planują wizytę. W 2024 roku rozesłano ponad 118 tysięcy wezwań do zapłaty abonamentu RTV, a kary mogą wynieść choćby 819 złotych. Poczta Polska nasila działania ściągania zaległych opłat, jakby wiedziała, iż to ostatnia szansa na odzyskanie pieniędzy.
Kontrole realizowane są w godzinach 7:00-15:00, a kontrolerzy sprawdzają nie tylko firmy, ale także prywatne domy. Problem jest ogromny – choć zarejestrowane odbiorniki znajdują się w około 4,5 miliona gospodarstw domowych, regularnie opłat dokonuje zaledwie 700 tysięcy z nich. To oznacza, iż ponad 3,8 miliona gospodarstw może być na celowniku kontrolerów.
Kontrolerzy pracują na pełnych obrotach
Poczta Polska prowadzi intensywne działania związane z abonamentem RTV w całym kraju. Z ogłoszeń o pracę na stanowisko kontrolera abonamentu wynika, iż wizyt można spodziewać się w szerokim przedziale czasowym – od godziny 7:00 do 15:00. To właśnie w tym czasie kontrolerzy sprawdzają, czy mieszkańcy wywiązują się ze swoich obowiązków.
Do pracy na tym stanowisku wymagane jest wykształcenie co najmniej średnie, prawo jazdy kategorii B oraz gotowość do odbywania wyjazdów służbowych. Kandydaci muszą wykazać się umiejętnością posługiwania się pakietem MS Office oraz być zorganizowani, odporni na stres i komunikatywni – co już samo w sobie wskazuje na charakter tych wizyt.
Choć większość kontroli dotyczy firm, instytucji i zakładów pracy, mieszkania prywatne również mogą zostać sprawdzone. Poczta Polska wprost przyznaje, iż liczba kontroli w prywatnych domach jest niewielka, ale nie wyklucza takich działań, zwłaszcza gdy istnieje podejrzenie unikania obowiązku.
Co to oznacza dla ciebie: jeżeli masz w domu telewizor lub radio i nie płacisz abonamentu, możesz spodziewać się wizyty kontrolera. choćby jeżeli nie oglądasz TVP, a korzystasz wyłącznie z Netflixa – o ile twój sprzęt może odebrać sygnał nadawców publicznych, jesteś zobowiązany do płacenia.
819 złotych kary za niepłacenie
Konsekwencje niepłacenia abonamentu RTV mogą być dotkliwe. Za brak rejestracji odbiornika w ciągu 14 dni od jego nabycia grozi kara w wysokości do 819 złotych. To trzydziestokrotność miesięcznej opłaty abonamentowej za telewizor. Dodatkowo trzeba będzie uiścić zaległe opłaty za cały okres korzystania z urządzenia.
Sytuacja dotyczy też radia w samochodzie – kara wynosi 261 złotych plus zaległe składki. Miesięczna opłata za radio w pojeździe to 8,70 złotych, co daje rocznie 104,40 złotych, lub 94 złote przy zapłacie z góry za cały rok.
Historia pani Agnieszki z Gdańska pokazuje, jak gwałtownie mogą narosnąć zaległości. Nie płaciła abonamentu przez pięć lat, licząc na to, iż system zostanie zlikwidowany. W grudniu 2024 roku otrzymała wezwanie do zapłaty na kwotę ponad 1600 złotych z odsetkami. „Myślałam, iż skoro ciągle mówią o likwidacji abonamentu, to nie ma sensu płacić. Teraz żałuję” – opowiada.
Problem z egzekwowaniem należności
Gigantyczna skala niepłacenia abonamentu RTV pokazuje słabość całego systemu. Z 4,5 miliona gospodarstw domowych posiadających zarejestrowane odbiorniki, tylko 700 tysięcy regularnie płaci opłaty. To oznacza, iż ponad 80% zobowiązanych nie wywiązuje się z obowiązku.
Dla budżetu państwa to ogromna strata. Przy stawce 27,30 złotych miesięcznie za telewizor, każde nieopłacające gospodarstwo domowe oznacza utratę ponad 300 złotych rocznie. W skali całego kraju mowa o miliardach złotych.
Poczta Polska próbuje ratować sytuację poprzez intensyfikację kontroli i wysyłanie wezwań do zapłaty. Samo w 2024 roku rozesłano ich ponad 118 tysięcy, ale to wciąż kropla w morzu wobec skali problemu.
Co to oznacza dla ciebie: Im więcej osób unika płacenia abonamentu, tym większa presja na kontrole tych, którzy mają zarejestrowane odbiorniki. Ryzyko kontroli rośnie proporcjonalnie do skali niepłacenia.
Kto może nie płacić abonamentu
Nie wszyscy muszą płacić abonament RTV. Zwolnienia obejmują szereg grup społecznych, ale najważniejsze jest złożenie odpowiedniego oświadczenia w Poczcie Polskiej. Bez tego formalnego kroku, choćby osoba uprawniona do zwolnienia będzie zobowiązana do płacenia.
Ze zwolnienia mogą skorzystać emeryci po 75. roku życia, osoby niewidome, niesłyszące, bezrobotni oraz inwalidzi wojenni. Lista zwolnień jest znacznie szersza i obejmuje także osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności, otrzymujące świadczenia z pomocy społecznej czy spełniające kryteria dochodowe określone w ustawie o świadczeniach rodzinnych.
Problem w tym, iż wiele osób uprawnionych do zwolnienia nie wie o swoich prawach lub nie załatwiło formalności. Pan Stanisław z Krakowa odkrył swoje prawo do zwolnienia dopiero po otrzymaniu wezwania do zapłaty. „Miałem 76 lat i prawo do zwolnienia, ale nikt mi nie powiedział, iż muszę to zgłosić. Zapłaciłem niepotrzebnie przez dwa lata” – opowiada.
Nadchodzące zmiany jako tło niepewności
Intensywne kontrole abonamentu RTV realizowane są w momencie, gdy przyszłość całego systemu stoi pod znakiem zapytania. Rząd przygotowuje ustawę medialną, która może całkowicie zmienić sposób finansowania mediów publicznych w Polsce.
Rozważane są dwa scenariusze: wprowadzenie opłaty audiowizualnej w wysokości około 108 złotych rocznie od każdego dorosłego członka gospodarstwa domowego, pobieranej podczas rozliczania PIT, lub całkowite zniesienie opłat od obywateli i finansowanie mediów publicznych bezpośrednio z budżetu państwa.
Ostateczna decyzja należy jednak do prezydenta Karola Nawrockiego, który ma prawo weta wobec każdej ustawy. Jak dotąd wyraził jedynie „zainteresowanie” planowaną reformą, nie zajmując konkretnego stanowiska.
Ta niepewność może tłumaczyć, dlaczego Poczta Polska tak intensywnie prowadzi kontrole – być może to ostatnia szansa na odzyskanie zaległych należności przed całkowitą zmianą systemu.
Jak przygotować się na wizytę kontrolera
Kontrolerzy Poczty Polskiej mają prawo sprawdzić, czy w domu znajdują się niezarejestrowane odbiorniki RTV. Warto wiedzieć, jakie są twoje prawa i obowiązki podczas takiej wizyty.
Przede wszystkim nie musisz wpuszczać kontrolera do domu – ma on prawo sprawdzać tylko na podstawie twojej zgody. Możesz poprosić o okazanie legitymacji służbowej i zapytać o cel wizyty. jeżeli zdecydujesz się wpuścić kontrolera, pamiętaj iż może on sprawdzić wszystkie pomieszczenia w poszukiwaniu odbiorników.
W przypadku stwierdzenia niezarejestrowanego odbiornika, kontroler spisze protokół i nałoży karę. Masz prawo do wniesienia sprzeciwu, ale lepiej wcześniej uregulować formalności niż ryzykować wysoką karę.
Co możesz zrobić już dziś:
- Sprawdź swój status abonamentu, dzwoniąc pod numer 43 842 06 06
- Jeśli masz prawo do zwolnienia, złóż odpowiednie oświadczenie w Poczcie Polskiej
- Rozważ opłacenie abonamentu za cały rok z 10% rabatem (do 25 stycznia)
- Przygotuj dokumenty potwierdzające prawo do zwolnienia, jeżeli ci przysługuje
Praktyczne porady na czas kontroli
Jeśli spodziewasz się wizyty kontrolera lub chcesz uregulować swój status abonamentowy, oto co warto wiedzieć:
Kontrolę możesz zgłosić jako niepotrzebną, jeżeli nie posiadasz żadnych odbiorników RTV. W takim przypadku kontroler powinien to odnotować w protokole. Pamiętaj jednak, iż każdy sprawny odbiornik, choćby stary czy nieużywany, podlega obowiązkowi rejestracji.
Opłaty możesz uiszczać w każdej placówce Poczty Polskiej, przez internet lub zlecenie stałe z konta bankowego. Warto rozważyć płatność roczną z góry – daje to 10% zniżki i pozwala uniknąć comiesięcznych formalności.
W razie problemów z ustaleniem statusu abonamentu lub kwestionowania wysokości kary, możesz złożyć odwołanie do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Termin na odwołanie wynosi 14 dni od doręczenia decyzji.
Historia pana Marka z Warszawy pokazuje, jak ważne jest szybkie działanie. „Dostałem wezwanie na 800 złotych. Okazało się, iż to błąd – mam prawo do zwolnienia jako inwalida wojenny. Gdybym nie zareagował szybko, sprawa trafiłaby do komornika” – opowiada.
Kontrole abonamentu RTV w 2025 roku mogą być ostatnimi w historii tego systemu, ale ich intensywność pokazuje determinację państwa w odzyskiwaniu należności. Niezależnie od przyszłych zmian w finansowaniu mediów publicznych, obecne zobowiązania pozostają w mocy. Lepiej uregulować formalności już dziś, niż ryzykować wizytę kontrolera i wysoką karę.
