Rafał Zapała, wybitny kompozytor i profesor Akademii Muzycznej w Poznaniu, zmarł 18 lipca 2025 roku. Miał 49 lat. Jego śmierć wstrząsnęła światem muzyki – artysta przez lata łączył nowoczesne technologie z klasyką, inspirując kolejne pokolenia twórców.
Niezwykła kariera i odważna twórczość: od Poznania po Pekin
Rafał Zapała był absolwentem Akademii Muzycznej w Poznaniu, gdzie ukończył dyrygenturę chóralną oraz kompozycję. Stopień doktora uzyskał w Akademii Muzycznej w Krakowie. W 2023 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
Artysta związał swoje życie zawodowe z Poznaniem, gdzie współtworzył Studio Muzyki Elektroakustycznej i prowadził kierunek kompozycji elektroakustycznej. Był znany z przełamywania konwencji – jego zajęcia nie wymagały znajomości zapisu nutowego, a studenci tworzyli w oparciu o własne środki wyrazu.
Jego twórczość była prezentowana nie tylko w Polsce, ale także za granicą – m.in. w Chicago, Pekinie, Rzymie, Berlinie i Stanfordzie. Występował na najważniejszych festiwalach: Warszawska Jesień, Sacrum Profanum, Malta Festival czy Poznańska Wiosna Muzyczna.
Zobacz także: Polsat zmienia ramówkę po śmierci Joanny Kołaczkowskiej. Pokaże wyjątkowy program
Przełomowe projekty i edukacja bez nut – artystyczna rewolucja Zapały
Kompozytor był autorem dzieł, które łączyły muzykę z nowymi technologiami i działaniami w przestrzeni publicznej. Wśród jego najważniejszych projektów znajdują się:
- pięcioczęściowa opera „Solastalgia” (2022) napisana na zamówienie Teatru Wielkiego w Poznaniu,
- utwór „6:40” dla zespołu Hańba!, zaprezentowany premierowo na Warszawskiej Jesieni w 2024 roku,
- instalacje dźwiękowe i działania site-specific, takie jak „Sensorium” czy „Post-Apocalypsis”.
Zapała założył Kołorking Muzyczny – otwartą przestrzeń dla artystów w Poznaniu oraz fundację an_ARCHE NewMusicFoundation, która wspierała nową muzykę i projekty interdyscyplinarne. W trakcie pandemii organizował koncerty uliczne i stworzył „Maszynę Koncertową” – mobilne studio streamingowe.
Ostatnie lata życia Rafała Zapały: nagrody, profesor i nowe dzieła
W ostatnich latach życia Rafał Zapała był nie tylko aktywny twórczo, ale także doceniany za swoje osiągnięcia. W 2021 roku otrzymał stypendium Fulbrighta i realizował projekt na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Rok później został uhonorowany Nagrodą Artystyczną Miasta Poznania.
W 2023 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego, co potwierdziło jego pozycję jako jednego z najważniejszych przedstawicieli współczesnej muzyki elektroakustycznej w Polsce. Jego działalność wykraczała daleko poza akademickie ramy – był artystą głęboko zaangażowanym społecznie, który nie bał się eksperymentów i przekraczania granic.
Śmierć Rafała Zapały to ogromna strata dla polskiej kultury. Jego dziedzictwo – dźwiękowe eksperymenty, niekonwencjonalna edukacja, działalność społeczna i bezkompromisowa twórczość – pozostaną inspiracją dla kolejnych pokoleń.
Zobacz także: Tak bliscy dowiedzieli się o śmierci Joanny Kołaczkowskiej. Łamiące serce wyznanie cioci