Kinooceany to przegląd filmowy stworzony przez kuratorów Agnieszkę Szeffel i João Ricardo Oliveirę, wyprodukowany przez Martę Limę i Agente a Norte w Porto. Jego celem jest rozpowszechnianie wiedzy o portugalskiej kulturze poprzez kinematografię kraju Camõesa. Przegląd zaprezentuje kino autorskie, filmy reżyserów z klasycznego panteonu i próbujących im dorównać współczesnych. W sumie aż 23 tytuły! Polscy widzowie przekonają się o tym, iż kino portugalskie nigdy nie mówi wprost, uwodzi formą i prowokuje do zmiany perspektywy.
5-14.09.2025 Gdańsk, Kino Instytutu Kultury Miejskiej
Kinooceany wprowadzą polskich widzów w prawdziwe życie Lizbony, w jej zapomniane, często nieistniejące już zaułki, w dzielnice, do których wchodzi się „teraz albo nigdy”, albo w te, które przypominają rybackie wioski rozrzucone nad Tagiem. Nostalgiczny filmowy spacer pozwoli uwierzyć w to, iż – z pozoru obojętna – Lizbona potrafi wciągnąć jak wir, ale tylko wtedy, gdy przestaniemy posuwać się szlakiem atrakcji. Takie ukryte miasto znaleźliśmy w wielu portugalskich filmach, którymi chcemy się z Wami podzielić – mówią kuratorzy przeglądu.
Historia Portugalii jest gęsta i wielowymiarowa, kinematografia portugalska spogląda w bliską i daleką przeszłość, często używając metafory, a często i ironii, do opowiedzenia o dramatycznych losach kraju. Reżim Salazara, rewolucja goździków, kolonialna przeszłość, wojna i blizny po niej, ekonomiczne kryzysy, narodziny konsumpcjonizmu – bogactwo historycznych wątków pozwoli polskiej publiczności odkryć zaskakujące paralele między naszymi narodami. Portugalska rodzina nie bierze jeńców. Kino opowiada o jej dysfunkcjach, o sile matri- i patriarchatu, o wpływie społecznego porządku na rodzinne losy i emocje, o tym, jaką rodziną może być emigrancka społeczność dla poszukujących lepszego życia uciekinierów. Czy Portugalia jest gościna? Czy chętnie dzieli się miejscem i strawą? W zróżnicowanym etnicznie i kulturowo kraju tworzą się skupione na sobie enklawy. A jak żyją zjeżdżający do Lizbony z prowincji młodzi? Z prowincji, czyli skąd? Opowiadając o blaskach i cieniach życia na drugim krańcu Europy, w klimacie, który nierzadko nie daje ukojenia, Kinooceany zaprezentują kino autorskie, filmy reżyserów z klasycznego panteonu i próbujących im dorównać współczesnych. Kino portugalskie, o czym się przekonacie, nigdy nie mówi wprost, uwodzi formą i prowokuje widzów do zmiany perspektywy. Alegoryczne i metafilmowe, zawsze niepokorne, kino portugalskie jest odbiciem narracji charakterystycznej dla kraju saudade. Saudade, dla którego tak trudno znaleźć odpowiednie słowo w innych językach, zabarwionego sceptycyzmem, odrobiną ironii i dumnej samotności.
–
Projekt realizowany przy wsparciu Instituto do Cinema e do Audiovisual (ICA) i PISF. Mecenasem głównym Kinooceanów jest Bank Millennium. Wsparcie programowe: Cinemateca Portuguesa, Centro de Conservação (ANIM)
FB/IG @kinooceany https://kinooceany.pl/
REPERTUAR
godziny seansów zostaną podane wkrótce
KINOOCEANY. TYDZIEŃ FILMU PORTUGALSKIEGO
5-14.09.2025
PIĄTEK 5.09, otwarcie, godz. wkrótce
Zielone lata
Laureat nagrody dla najlepszego debiutu na festiwalu w Locarno. Klasyk wyznaczający początek ery Cinema Novo. Paulo Rocha opowiada historię miłości pracującego w zakładzie szewskim Júlia i pokojówki Ildy. Oboje przybyli do Lizbony z prowincji, licząc na lepszą przyszłość.
Jak chcą niektórzy – film, od którego zaczęło się kino portugalskie, nagrodzony w Locarno kultowy klasyk wyznaczający początek ery Cinema Novo (Nowego Kina). Pełnometrażowy debiut Paulo Rochy opowiada historię miłości pracującego w zakładzie szewskim Júlia (Rui Gomes) i pokojówki Ildy (debiutująca tu Isabel Ruth, późniejsza diwa kina portugalskiego). Oboje przybyli do Lizbony z prowincji, licząc na lepszą przyszłość i to właśnie nieprzejednane w swojej dynamice miejskie życie stanie się przyczyną finałowej tragedii.
Zdjęcia zostały zrealizowane głównie w Alvalade i na Avenida de Roma, w burżuazyjnej modernistycznej dzielnicy z lat 50., którą Salazar uznał za tak… „brzydką”, iż jego zdaniem mogła być doskonałą bramą wjazdową do historycznego centrum, podkreślając jego wysublimowane piękno. Rocha wykorzystał formalny aspekt architektury do stworzenia portretów psychologicznych pary bohaterów. Jego film pokazywał nowoczesność jako pociągającą, ale i powodującą obłęd.
Mistrz Manoel de Oliveira pisał o młodym bohaterze „Zielonych lat”: „Jego rywalem nie jest inny mężczyzna, którego może zniszczyć w akcie pełnego pasji zaślepienia. Nie. Jego rywalem jest życie, tajemnicza zapadnia, albo studnia (…), która, symbolicznie, skłania go do rzucenia kamieniem”.
więcej: https://kinooceany.pl/zielone-lata
tytuł polski: Zielone lata
tytuł oryginalny: Os Verdes Anos
reżyseria: Paulo Rocha
rok produkcji: 1963
czas trwania: 88’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Isabel Ruth, Rui Gomes, Paulo Renato
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: MFF w Locarno 1964 – najlepszy debiut
trailer: https://www.youtube.com/embed/GAK8QbeIhgg
SOBOTA 6.09, godz. wkrótce
zestaw: Wynalazek miłości; Rewolucja; Dina i Django
Wynalazek miłości
Miłość w czasach opresyjnego reżimu Salazara niejedno ma imię. W anarchistycznej fabule António Camposa, reżysera z kręgu Cinema Novo, jest wyrazem buntu. Adaptacja wiersza Daniela Filipe’a.
Prekursor portugalskiego kina etnograficznego, António Campos, realizuje anarchistyczną fabułę, w której miłość jest wyrazem buntu wobec panującego reżimu politycznego. Para bezimiennych kochanków spotyka się w kawiarni, by potem przemierzać razem ulice i podmiejskie łąki pod nieustanną kontrolą tajnej policji, tropiącej każdy przejaw wolności. Ezopowy język tej historii gwałtownie wymyka się spod kontroli, tworząc jasną paralelę z opresyjnym Salazarowskim Estado Novo (Nowym Państwem).
więcej: https://kinooceany.pl/wynalazek-milosci
tytuł polski: Wynalazek miłości
tytuł oryginalny: A Invenção do Amor
reżyseria: António Campos
rok produkcji: 1965
czas trwania: 29’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Maria Carolina, Quiné, Victor Agostinho
kraj produkcji: Portugalia
trailer: https://www.youtube.com/embed/3gZQnGIm81E
Rewolucja
Mury mówią! Malarka i poetka, Ana Hatherly, fotografuje świeże uliczne murale i graffiti powstałe w Lizbonie podczas rewolucji goździków w 1974 roku. Nieliczne z nich przetrwały do naszych czasów.
Ana Hatherly, artystka multidyscyplinarna, realizuje film na weneckie Biennale. Fotografując świeże uliczne murale i graffiti powstałe w Lizbonie podczas rewolucji goździków w 1974 roku, tworzy wizualną reprezentację rewolucyjnego ducha. Rejestruje żywą, bardzo plastyczną ekscytację i poczucie wyzwolenia po latach reżimu Salazara, przejawiające się w symbolach, które po naszej stronie żelaznej kurtyny mogły budzić o ile nie sprzeciw, to zdziwienie. Rewolucja mieni się czerwienią, ale nie tylko.
więcej: https://kinooceany.pl/rewolucja
tytuł polski: Rewolucja
tytuł oryginalny: Revolução
reżyseria: Ana Hatherly
rok produkcji: 1975
czas trwania: 12’
język: portugalski, polskie napisy
kraj produkcji: Portugalia
trailer: https://www.youtube.com/embed/xnImaNQfwqI
Dina i Django
Jest wiosna 1974 roku, za chwilę na ulice wyjadą czołgi, ale to nic, bo nastoletnia Dina właśnie znalazła swojego księcia. Stylowy Django nie idzie w życiu na kompromisy. Ich szalona miłość doprowadzi do pięknej katastrofy. W tle Bairro Alto w obiektywie Acácio de Almeidy.
17-letnia Dina (Maria Santiago) mieszka w Lizbonie, gdzie jej babka pracuje jako służąca u drobnomieszczańskiej rodziny. Dla słodkiej wagarowiczki, która zamiast nudnych lekcji w szkole wybiera wypady do klubów Bairro Alto, jedyną nadzieją jest miłość. To jej poświęca nieprzespane noce, zapisując w pamiętniku swoje dalekie od codzienności marzenia. Rozkwitający seksapil dziewczyny, źródło satysfakcji i lęku jednocześnie, pozwala jej wodzić starszych mężczyzn za nos i korzystać z okazji.
Jest wiosna 1974 roku, za chwilę na ulice wyjadą czołgi, wybiegną żołnierze z czerwonymi goździkami w lufach karabinów, ale to nic, bo Dina właśnie znalazła swojego księcia. Drobny przestępca, stylowy Django (Luís Lucas), nie idzie w życiu na kompromisy. Ich szalona miłość w rewolucyjnym czasie, gdy wszelkie normy są zawieszone, doprowadzi do pięknej katastrofy. Życie daje Dinie lekcję dojrzałości – pozwala jej pozbyć się złudzeń, tymczasem na zdjęciach Acácio de Almeidy trwa wciąż Lizbona, której dziś już nie ma. Została na nich uwieczniona m.in. kultowa Café Estádio, miejsce spotkań lizbońskiej bohemy artystycznej.
więcej: https://kinooceany.pl/dina-i-django
tytuł polski: Dina i Django
tytuł oryginalny: Dina e Django
reżyseria: Solveig Nordlund
rok produkcji: 1981
czas trwania: 76’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Maria Santiago, Luís Lucas, Benvinda Bento, Manuela de Freitas, Manuela Fernandes, Canto e Castro, António Montez, Sinde Filipe, Tony Morgon
kraj produkcji: Portugalia
SOBOTA 6.09, godz. wkrótce
Portugalskie pożegnanie
Nagrodzony na Berlinale, wyrazisty artystycznie głos potępiający portugalską wojnę kolonialną. João Botelho pokazuje jej bezsens i dramat dzięki historii rodziny, która straciła w Angoli syna, męża i brata. Afrykański las w czerni i bieli i kolorowa Lizbona 12 lat później.
Wyrazisty artystycznie głos potępiający portugalską wojnę kolonialną. João Botelho pokazuje jej bezsens i cichy dramat dzięki historii rodziny, która straciła w Angoli syna, męża i brata. Reżyser podbija kontrast, dzieląc akcję na dwie części: pokazany w czerni i bieli afrykański las, gdzie w 1973 roku samotny oddział Portugalczyków walczy z niewidzialnym wrogiem oraz kolorową Lizbonę z lat 80., w której kilka dni spędzają rodzice żołnierza, spotykając się ze swoim drugim synem i wdową po pierwszym. Kipiące witalnością, miasto zdaje się pozostawać w opozycji do pogrążonych w dziwnym letargu bohaterów. Żałobny majestat roztapia się w słońcu, ale smutek przenika każdą komórkę powojennego świata.
Botelho, wielbiciel teatru, twórca adaptacji portugalskiej literatury, z wielką uwagą kształtuje przestrzeń kadru, zapraszając na plan architektów i malarzy. Zarówno choreografia ruchu postaci, jak i kompozycja poszczególnych ujęć, nosi na sobie ciężar artefaktu, który możemy podziwiać bez pośpiechu. Część scen została nakręcona w mieszkaniu reżysera z widokiem na charakterystyczne palmy, które powrócą w jego filmie „Tręs Palmeiras” (1994).
więcej: https://kinooceany.pl/portugalskie-pozegnanie
tytuł polski: Portugalskie pożegnanie
tytuł oryginalny: Um Adeus Portuguęs
reżyseria: João Botelho
rok produkcji: 1985
czas trwania: 83’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Isabel de Castro, Ruy Furtado, Maria Cabral, Fernando Heitor, Luís Lucas, Diogo Dória, Cristina Hauser, Henrique Viana
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: MFF w Berlinie 1986 – OCIC Promotional Award (Forum of New Cinema)
trailer: https://www.youtube.com/embed/sfnmHzcTQz4
NIEDZIELA 7.09, godz. wkrótce
Xavier
Kultowy debiut Manuela Mozosa w odnowionej cyfrowo wersji reżyserskiej, hołd złożony „Zielonym latom” Paulo Rochy. Legendarny Pedro Hestnes gra młodego chłopaka, który wraca do Lizbony po odbyciu służby wojskowej i szuka przystani, by ulokować swoje uczucia.
Melancholijne, pełne uroku, ale też porażek i rozczarowań portugalskie coming-of-age. Kultowy kinowy debiut Manuela Mozosa w odnowionej cyfrowo wersji reżyserskiej. Choć nakręcony w 1992 roku, w wyniku różnych perturbacji został ukończony dopiero 10 lat później z pomocą Paulo Rochy w roli producenta. Bohaterem filmu jest młody chłopak (Pedro Hestnes), który dryfuje po Lizbonie przełomu lat 80. i 90. i łapiąc się dorywczych prac, miotany emocjami próbuje przetrwać. W dzieciństwie matka (Isabel Ruth) oddała go do sierocińca pod opiekę siostry Luz (Isabel de Castro), tam poznał Hipólito (José Meireles), który został jego najlepszym przyjacielem. Xavier wraca do miasta po odbyciu służby wojskowej i wchodząc w dorosłość, chce nadać swojemu życiu sens.
Podobne historie opowiadane przez Mozosa i innych przedstawicieli jego generacji – Pedro Costę, Teresę Villaverde, Joaquima Sapinho, Marco Martinsa – pokazywały ów mroczny cień, jaki rzucało otwarcie się portugalskiego społeczeństwa na konsumpcjonizm. Tłem dla tej przemiany są anonimowe dzielnice mieszkalne i miejsca pracy, inna Lizbona, nieobecna w ówczesnym kinie, „kinematograficzne miasto lat 60.”, będące hołdem złożonym „Zielonym latom” Paulo Rochy, którego Mozos był uczniem.
więcej: https://kinooceany.pl/xavier
tytuł polski: Xavier
tytuł oryginalny: Xavier
reżyseria: Manuel Mozos
rok produkcji: 1992/2002
czas trwania: 95’
język: portugalski, angielski, polskie napisy
obsada: Pedro Hestnes, Cristina Carvalhal, José Meireles, Sandra Faleiro, Canto e Castro, Isabel de Castro, Isabel Ruth
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: Entrevues FF 2003 – Grand Prix (specjalne wyróżnienie); Coimbra Caminhos do Cinema Portuguęs 2004 – najlepszy film
trailer: https://youtu.be/S5edjgoJV5I?si=FX3aRU9n2Xba4kaR
NIEDZIELA 7.09, godz. wkrótce
Krew
Poetycki debiut Pedro Costy, jednego z najważniejszych współczesnych portugalskich reżyserów. Dwaj bracia z pomocą przyjaciółki starają się poradzić sobie po – jak się wydaje – definitywnym odejściu ojca. Niezapomniany duet aktorski Pedro Hestnesa i Inęs de Medeiros.
Ciemną nocą wszystkie dzieci świata śnią koszmar o porzuceniu. Zrób ze mną, co chcesz – mówią – Tylko mnie nie zostawiaj… Splątane więzy krwi, nieznośny ciężar bytu. adekwatnie po co są nam potrzebni rodzice? Kiedy zabraknie dowodów, tylko oni mogą zaświadczyć o tym, iż w ogóle przyszliśmy na świat, iż istniejemy.
W debiucie Pedro Costy dwaj bracia, starszy Vicente (Pedro Hestnes) i młodszy Nino (Nuno Ferreira), z pomocą przyjaciółki Clary (Inęs de Medeiros) starają się poradzić sobie po – jak się wydaje – definitywnym odejściu ojca. Atakowani przez jego wierzycieli i chcącego adoptować Nino wuja, próbują przemyśleć jego zniknięcie, utratę własnego początku. Odnowiona cyfrowo, czarno-biała „Krew” ze zdjęciami Martina Schäfera, operatora Wima Wendersa, jest poetyckim, pełnym nawiązań do historii kina hołdem złożonym filmowym klasykom. „To film-zjawa – powtarza Costa – zrodzony z kina, nie z rzeczywistości”.
W postać Nino wcielił się Nuno Ferreira – znaleziony w sierocińcu pierwszy w kinie Costy naturszczyk. W dzikim, trudnym do opanowania na planie, poharatanym przez życie chłopcu reżyser zobaczył „wymarzone dziecko”, siebie samego z przeszłości.
więcej: https://kinooceany.pl/krew
tytuł polski: Krew
tytuł oryginalny: O Sangue
reżyseria: Pedro Costa
rok produkcji: 1989
czas trwania: 99’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Pedro Hestnes, Nuno Ferreira, Inęs de Medeiros, Canto e Castro, Luís Miguel Cintra, Isabel de Castro, Manuel João Vieira, Miguel Fernandes, Henrique Viana, Luís Santos
kraj produkcji: Portugalia
trailer: https://www.youtube.com/embed/jdlNWY2-eIY
PONIEDZIAŁEK 8.09, godz.
wkrótce
zestaw: Odkupienie; John From
Odkupienie
Laureat Złotej Palmy w Cannes za reżyserię, Miguel Gomes („Tabu”), eksperymentuje z archiwalnymi taśmami. Ujawnia nieznaną twarz władców tego świata, winnych kryzysów, które dotykają każdego z nas.
Eksperyment found footage laureata Złotej Palmy w Cannes za reżyserię, Miguela Gomesa, zrealizowany w latach ekonomicznego kryzysu, kiedy międzynarodowy fundusz walutowy interweniował w Portugalii. 21 stycznia 1975 roku pewien chłopiec opisuje rodzicom, którzy są w Angoli, jak smutna jest Portugalia. 13 lipca 2011 roku w Mediolanie starszy mężczyzna wspomina swoją pierwszą miłość. 6 maja 2012 w Paryżu ojciec mówi córce, iż nigdy nie będzie dla niej prawdziwym ojcem. A podczas ceremonii ślubnej 3 września 1977 roku w Lipsku panna młoda walczy z operą Wagnera, której nie może przestać nucić. Gdzie i kiedy ci wszyscy ludzie szukali odkupienia?
więcej: https://kinooceany.pl/odkupienie
tytuł polski: Odkupienie
tytuł oryginalny: Redemption
reżyseria: Miguel Gomes
rok produkcji: 2013
czas trwania: 26’
język: portugalski, francuski, włoski, niemiecki, polskie napisy
kraj produkcji: Portugalia, Francja, Niemcy, Włochy
nagrody: BAFICI 2014 – najlepszy krótki film awangardowy
trailer: https://www.youtube.com/embed/dgYhHOjlweM
John From
Pełna humoru i koloru „dziewczyńska” love story. Bo nie istnieje na tym świecie nic równie zawziętego jak serce młodej dziewczyny! 15-letnia Rita wpada w sidła własnej wyobraźni. Zadurzona w sąsiedzie z balkonu obok i w wyspach Południowego Pacyfiku.
Siostra reżysera João Nicolau, Mariana Ricardo, od początku związana ze słynną firmą producencką O Som e a Fúria jako scenarzystka takich hitów jak choćby „Tabu” Miguela Gomesa, kompozytorka muzyki i utalentowana aktorka, towarzyszyła bratu w tworzeniu scenariusza filmu „John From”, lekkiej i zadziwiająco autentycznej „dziewczyńskiej” historii. Jego bohaterką jest Rita, która ma wszystko, czego potrzeba do szczęścia: 15 lat, długie blond włosy, byłego przyszłego chłopaka i zawsze obecną najlepszą przyjaciółkę, a przed sobą – gorące lato. Jej wizyta w osiedlowym domu kultury, gdzie nowy sąsiad, znany fotoreporter, prezentuje swoje zdjęcia z wysp Południowego Pacyfiku, zachwieje idylliczną konstrukcją. Bo nie istnieje na tym świecie nic równie zawziętego jak serce młodej dziewczyny!
Specyficzny styl spod znaku O Som e a Fúria, który bawił widzów w filmach Nicolau, Gomesa, Sandro Aguilara, czy Telmo Churro, nie mógł znaleźć lepszego wcielenia. „Portugalski Kaurismäki” pozwala swojej rozkosznej bohaterce stąpać po krawędzi rzeczywistości, niepostrzeżenie wypełniając jej otoczenie wytworami dzikiej, żarłocznej, pełnej koloru wyobraźni.
więcej: https://kinooceany.pl/john-from
tytuł polski: John From
tytuł oryginalny: John From
reżyseria: João Nicolau
rok produkcji: 2015
czas trwania: 95’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Julia Palha, Clara Riedenstein, Filipe Vargas, Adriano Luz, Leonor Silveira, João Xavier, Daniel Cotrim, Vasco Pimentel
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: Coimbra Caminhos do Cinema Portuguęs 2026 – najlepszy scenariusz
trailer: https://www.youtube.com/embed/d90PCPQtVfU
WTOREK 9.09, godz.
wkrótce
zestaw: Aquapark; Pijak
Aquapark
Popularna aktorka, Ana Moreira (Aurora w „Tabu” Miguela Gomesa), staje po drugiej stronie kamery. W poetyckiej miniaturze przypomina o tragedii, która wydarzyła się przed laty w dziś już zamkniętym lizbońskim aquaparku.
Popularna aktorka, Ana Moreira, dzika nastolatka Andreia z „Os Mutantes” Teresy Villaverde czy Aurora w „Tabu” Miguela Gomesa, staje po drugiej stronie kamery, umieszczając akcję swojego debiutu w ruinach nieczynnego aquaparku o złej sławie. Dziewczyna i chłopak ukrywają się w nim przed światem. Co ich łączy, co planują, jakie marzenia będą musieli tego popołudnia porzucić? Reżyserka powoli odkrywa karty, pozostawiając widzów zaledwie z przeczuciem tragedii, która rozgrywa się na ich oczach.
więcej: https://kinooceany.pl/aquapark
tytuł polski: Aquapark
tytuł oryginalny: Aquaparque
reżyseria: Ana Moreira
rok produkcji: 2018
czas trwania: 16’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Margarida Antunes, Rodolfo Marques
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: Curtas Vila do Conde IFF 2018 – EFA Candidate for Curtas Vila do Conde; Festival Luso-Brasileiro de Santa Maria da Feira 2019 – Nagroda Krytyków
trailer: https://www.youtube.com/embed/9FoOkDFU1jU
Pijak
Mroczny thriller z przedmieść Setúbal. Rogério topi smutki w alkoholu, a jego przegrane życie nie oferuje mu żadnych perspektyw. I wtedy poznaje dziewczynę, która najwyraźniej też przed czymś ucieka. Wyciąga do niej pomocną dłoń i… ląduje w koszmarnym śnie.
Nastrojowy, mroczny thriller z przedmieść Setúbal. „Chcę żyć!” – śpiewa razem z Camané i Humanos jego bohater, trzydziestoparoletni Rogério (Vítor Roriz zadziwiająco podobny do piosenkarza António Variaçõesa), ale jego podlane alkoholem, przegrane życie nie oferuje mu żadnych perspektyw. Koło się zamyka – picie pogrąża szanse na zmianę, brak zmian jest pretekstem do picia. Gdy trawią go wyrzuty sumienia i brak szacunku dla samego siebie, nie pomaga troska nadopiekuńczej matki (Teresa Madruga).
Rozmyślając nad porażkami, Rogério pije, aż traci kontrolę i angażuje się w bójkę w barze. Alkoholowy dryf prowadzi go do portu, gdzie zasypia w otępieniu, obserwując przepływające statki. I wtedy Rogério poznaje dziewczynę, która najwyraźniej też przed czymś ucieka. Egzotyczna piękność z Europy Wschodniej zwiastuje kłopoty, mimo to mężczyzna wyciąga do niej pomocną dłoń i… ląduje w koszmarnym śnie. Czy sytuacja bez wyjścia, w której się znajdzie, da mu szansę na własne odkupienie?
więcej: https://kinooceany.pl/pijak
tytuł polski: Pijak
tytuł oryginalny: O Bębado
reżyseria: André Marques
rok produkcji: 2023
czas trwania: 120’
język: portugalski, rosyjski, polskie napisy
obsada: Vítor Roriz, Ina Esanu, Teresa Madruga, Jorge Vaz Gomes, João Pedro Vaz, Damian Victor Oancea, Gonçalo Norton
kraj produkcji: Portugalia
trailer: https://www.youtube.com/embed/b1gD8yyAajU
ŚRODA 10.09, godz. wkrótce
zestaw: Campos Belos; Rio Corgo
Campos Belos
Młody reżyser z Północy, David Ferreira, swoim krótkim metrażem obejmuje długie życie Portugalczyka z prowincji – od świtu do zmierzchu, od dzieciństwa ku śmierci. Malownicze Campelos odsłania swoje zakamarki.
David Ferreira, który urodził się i wciąż mieszka w Campelos, realizuje film o rodzinnej miejscowości, zamykając w jednym długim ujęciu życie Portugalczyka z prowincji. To „prosta historia”, mógłby powiedzieć David Lynch – formalny zabieg zbliża dokumentalną obserwację do alegorii. Lokalne uniwersum odsłania swoje zakamarki, podczas gdy akcja przechodzi od świtu do zmierzchu, od dzieciństwa ku śmierci. Współscenarzystą i współautorem koncepcji montażowej filmu jest André Gil Mata.
więcej: https://kinooceany.pl/campos-belos
tytuł polski: Campos Belos
tytuł oryginalny: Campos Belos
reżyseria: David Ferreira
rok produkcji: 2023
czas trwania: 20’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Diogo Silva Barbosa, Maria Luísa Gomes, Egídio Peixoto, Alberto Pinheiro Ribeiro
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: IndieLisboa 2024 – Novissimos Award
trailer: https://www.youtube.com/embed/m4f2MkWx4J0
Rio Corgo
„Hiszpan”, który z tobołkiem przewieszonym przez ramię przeszedł wzdłuż i wszerz portugalską ziemię, wraca do rodzinnej wioski, by odpocząć, odnowić znajomości i przegonić zjawy, które nawiedzają jego dom. Opowieść o wędrowcu w duchu realizmu magicznego.
Rio Corgo
„Hiszpan”, który z tobołkiem przewieszonym przez ramię, zawsze w garniturze i haftowanym sombrero na głowie, przeszedł wzdłuż i wszerz portugalską ziemię, wraca do rodzinnej wioski, by odpocząć, odnowić znajomości i przegonić zjawy, które nawiedzają jego dom. „Jego całym życiem jest winiak Favaios, nie można mu ufać, wyrósł na bandytę” – słychać w okolicy. Ekscentryczny pan Silva, który nigdzie nie zagrzeje miejsca, ma tu jednak kilku przyjaciół. Ale czy na pewno mieszkają w nim inni ludzie, co najmniej dziesięciu, o których istnieniu mówi z tak niezachwianą powagą? I czy tym razem wyruszy w swoją ostatnią podróż?
Maya Kosa i Sérgio da Costa (także autor zachwycających zdjęć) o wędrowcu i o malowniczej, ale opustoszałej portugalskiej prowincji opowiadają w duchu realizmu magicznego. Kamienne mury domów kryją niejedną tajemnicę, a oświetlona nocą wioska przypomina otwierającą ramiona ośmiornicę. Zagrany przez naturszczyków, zabawny, ciepły, pełen rys i chropowatości, film zamyka w kadrze wizje wolnego umysłu.
więcej: https://kinooceany.pl/rio-corgo
tytuł polski: Rio Corgo
tytuł oryginalny: Rio Corgo
reżyseria: Sérgio da Costa, Maya Kosa
rok produkcji: 2015
czas trwania: 95’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Joaquim Silva, Ana Milão
kraj produkcji: Szwajcaria, Portugalia
nagrody: Doclisboa 2015 – najlepszy film portugalski; Crossing Europe Filmfestival 2015 – najlepszy dokument
trailer: https://www.youtube.com/embed/WPDthNEbf5I
CZWARTEK 11.09, godz. wkrótce
zestaw: Lizbona – prowincja; Cidade Rabat
Lizbona – prowincja
Z prowincji do Lizbony, z Lizbony na prowincję. Susana Nobre poświęca film swojej matce, Marii Do Céu Nobre, od 40 lat pielęgniarce w lizbońskim szpitalu onkologicznym. Kilka kadrów z życia portugalskiej kobiety.
Delikatna miniatura poprowadzona pewną, spokojną ręką Susany Nobre. Reżyserka poświęca film z gatunku doku-fikcji swojej matce, Marii Do Céu Nobre, od 40 lat pielęgniarce w lizbońskim szpitalu onkologicznym. Do Lizbony przybyła z prowincji jako 16-latka. Teraz jest świadkiem choroby, śmierci i pogrzebu kobiety ze swojej wioski w Alentejo. Córka w roli młodej asystentki towarzyszy Marii przy ostatnich formalnościach. Portretuje też małą wiejską społeczność, która u progu kościoła żegna zmarłą piękną regionalną pieśnią.
więcej: https://kinooceany.pl/lizbona%E2%80%93prowincja
tytuł polski: Lizbona – prowincja
tytuł oryginalny: Lisboa – Provincia
reżyseria: Susana Nobre
rok produkcji: 2011
czas trwania: 18’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Maria Do Céu Nobre, Susana Nobre, Brites Conceição Borralho, Carlos Borralho, Mariana Joaquina, Joana Borralho, Marta Borralho, Maria Augusta Pires, Coro Flores De Maio
kraj produkcji: Portugalia
Cidade Rabat
Melancholijna komedia, w której producentka Helena konfrontuje się z własną dorosłością po śmierci matki. Żałoba wyzwala w niej poczucie osierocenia, ale też kieruje ją ku nowym początkom. Susana Nobre pokazuje autentyczną Lizbonę, w której żyją prawdziwi Lisboetas.
Na poły autobiograficzna historia producentki Heleny, która po śmierci matki konfrontuje się z własną dorosłością. Żałoba wyzwala w niej poczucie osierocenia, ale też kieruje ją ku nowym początkom. Prześladowana przez rodzaj emocjonalnego paraliżu, próbuje na nowo odnaleźć się w życiu. W głównych rolach Susana Nobre obsadziła rodzinę i przyjaciół, a planem filmowym są ulica, na której się wychowała, Rua Cidade de Rabat w Lizbonie, Avenida Almirante Reis, gdzie mieszka i Reboleira, gdzie nie raz przyszło jej pracować, lizbońskie obrzeża znane z kina Pedro Costy czy Basila da Cunhy. Fabuła dzięki obecności naturszczyków, prawdziwych Lisboetas, osadzenia w biografii i dokumentalnej konwencji zyskuje charakterystyczny dla reżyserki hybrydowy charakter. Wypełniony epizodycznymi scenami, film pozwala na kontemplację codzienności portugalskiej stolicy.
„Melancholijna komedia” – jak ją nazywa – skłoniła reżyserkę do zdefiniowania ważnej w kinie portugalskim feministycznej perspektywy: „Podoba mi się punkt widzenia Virginii Woolf (…). Chodzi o podejście, w którym kobieta nie wymazuje ze swojej twórczości miejsca, z którego pisze, z którego obserwuje świat. (…) Dla nas, kobiet-reżyserek, dopracowanie takiego sposobu opisywania świata wydaje się o wiele bardziej interesujące, niż używanie postaci do tworzenia ideologicznego dyskursu, którego chcemy bronić. Zgadzam się z Woolf, powinnyśmy mówić o miejscach fizycznie zajmowanych przez kobiety, które mogą okazać się miejscami większej autentyczności, o ile wiemy, jak je udokumentować”.
więcej: https://kinooceany.pl/cidade-rabat
tytuł polski: Cidade Rabat
tytuł oryginalny: Cidade Rabat
reżyseria: Susana Nobre
rok produkcji: 2023
czas trwania: 101’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Raquel Castro, Paula Bárcia, Sara de Castro, Laura Afonso, Paula Só, Américo Silva, Isabel Costa, Ico Costa, João Miller Guerra, Flora Candeias, Regina Guimarães, Susana Nobre
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: Mostra de València-Cinema del Mediterrani 2023 – Specjalna Nagroda Jury; Coimbra Caminhos do Cinema Portuguęs 2023 – najlepszy film, scenariusz
trailer: https://www.youtube.com/embed/uXInUHdxgr8
PIĄTEK 12.09, godz.
wkrótce
zestaw: Arena; Manga d’Terra
Arena
Laureat Złotej Palmy dla najlepszego krótkiego metrażu na festiwalu w Cannes. Carloto Cotta, portugalski „niegrzeczny chłopiec”, rusza w pogoń za młodocianymi złodziejami na blokowisku w Chelas.
Laureat Złotej Palmy dla najlepszego krótkiego metrażu na festiwalu w Cannes, który otworzył oczy świata na twórczość João Salavizy. Carloto Cotta, portugalski „niegrzeczny chłopiec”, zagrał w „Arenie” tatuażystę zamkniętego w areszcie domowym gdzieś w lizbońskiej dzielnicy Chelas. Grupa dzieciaków kradnie mu ostatni grosz, więc rozjuszony Mauro rusza za nimi w pogoń. W palącym popołudniowym słońcu ujęcia komunalnych bloków dotykają esencji poetyckiego modernizmu. Czy Mauro pozostanie obojętny na jego brutalistyczne piękno?
więcej: https://kinooceany.pl/arena
tytuł polski: Arena
tytuł oryginalny: Arena
reżyseria: João Salaviza
rok produkcji: 2009
czas trwania: 16’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Carloto Cotta, Rodrigo Madeira, Rafael Sardo, Cláudio Rosa, Barbosa, André Feldman
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: MFF w Cannes 2009 – Złota Palma (najlepszy krótki metraż); IndieLisboa 2009 – najlepszy krótki metraż portugalski
trailer: https://www.youtube.com/embed/3CQ85P1aK8Y
Manga d’Terra
Nagrodzony za tytułową piosenkę portugalskim Oscarem musical z Reboleiry, w którym Basil da Cunha oddaje hołd kobiecości. Zjawiskowa kobowerdeńska piosenkarka Eliana Rosa gra dziewczynę z Wysp, emigrującą do Lizbony. Morna, coladeira, funaná wymieszane z funkiem, zouk rockiem i jazzem tworzą muzyczny krajobraz stolicy Portugalii.
Błękitnooki Basil da Cunha, pół-Portugalczyk, pół-Szwajcar, biegle mówi w języku kreolskim i w lizbońskich Amadorze, Reboleirze, czy Bairro czuje się jak w domu. Ta odśrodkowa perspektywa jest jego największym atutem, ma swoich stałych współpracowników, rekrutujących się z lokalnej społeczności. Portretuje emigranckie komunalne osiedla, łącząc kino społeczne z oniryczną narracją. Spędza czas wśród ludzi, idzie z kamerą tam, gdzie się gromadzą, tam, skąd płynie muzyka. Jest w jego filmach życie, które wylewa się wartkim strumieniem na ulicę, zrujnowany plac i w zaułek, a ich pełna dynamiki estetyka odzwierciedla kabowerdeńską duszę.
Tym razem da Cunha zrealizował rasowy musical, oddając hołd kobiecości. Dziewczyna z Wysp Zielonego Przylądka przybywa do Lizbony, by pomóc swojej rodzinie pozostawionej w ojczyźnie. Próbuje wtopić się w lokalną społeczność, ale spotyka opór. Ucieczką od problemów jest dla niej muzyka. Współpracujący z da Cunhą artyści – Eliana Rosa (zjawiskowa odtwórczyni głównej roli), Henrique Silva i Luis Firmino – wykorzystują tradycyjne gatunki morny, coladeiry, funaná w połączeniu z funkiem, zouk rockiem i jazzem, tworząc muzyczny krajobraz wielokulturowej stolicy Portugalii.
więcej: https://kinooceany.pl/manga-dterra
tytuł polski: Manga d’Terra
tytuł oryginalny: Manga d’Terra
reżyseria: Basil da Cunha
rok produkcji: 2023
czas trwania: 96’
język: portugalski, kreolski, polskie napisy
obsada: Eliana Rosa, Nunha Gomes, Evandro Pereira, Nuno Baessa, Lucinda Brito, Vera Semedo, Isabel Lopes, João Filipe, José Brasão, Gä
kraj produkcji: Szwajcaria, Portugalia
nagrody: Coimbra Caminhos do Cinema Portuguęs 2024 – najlepsza muzyka oryginalna; Prémio Sophia 2025 – najlepsza piosenka oryginalna
trailer: https://www.youtube.com/embed/RSop-VBqHuc
SOBOTA 13.09, godz. wkrótce
zestaw: Ci, którzy czekają na buty zmarłych, umierają boso; Zéfiro
Ci, którzy czekają na buty zmarłych, umierają boso
Słynny portugalski aktor, Luís Miguel Cintra, u progu kariery hipnotyzuje widownię w nowofalowym debiucie późniejszego mistrza kina portugalskiego, João Césara Monteiro. Przypowieść o butach i młodzieńczym uczuciu.
Nowofalowy debiut jednego z najbardziej niezależnych i osobnych portugalskich reżyserów, João Césara Monteiro. Hołd dla kiełkującego aktorskiego talentu zaledwie 20-letniego Luísa Miguela Cintry, który już wtedy potrafił hipnotyzować widownię. Jego bohater, Lívio, z pomocą przyjaciela stara się zdobyć pieniądze, by zaprosić do kawiarni Mónicę, w której jest zakochany. Jego ciało i duszę przepełniają wzniosłe uczucia na przemian z pożądaniem. Które z nich zwycięży? „To film nieprzejrzysty, tajemniczy jak koncha muszli” – mówił Monteiro.
więcej: https://kinooceany.pl/ci-ktorzy-czekaja-na-buty-zmarlych-umieraja-boso
tytuł polski: Ci, którzy czekają na buty zmarłych, umierają boso
tytuł oryginalny: Quem Espera por Sapatos de Defunto Morre Descalço
reżyseria: João César Monteiro
rok produkcji: 1970
czas trwania: 35’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Antónia Brandão, Luís Miguel Cintra, Carlos Ferreiro, Carlos Porto, Elsa Figueiredo, Helena Gusmão, Paula Bobone, Jorge Silva Melo
kraj produkcji: Portugalia
Zéfiro
Najbardziej niezwykły i malowniczy film o Portugalii, jaki kiedykolwiek powstał! Luís Miguel Cintra w roli narratora wprowadza nas w obręb portugalskiej historii i kultury. Podróż, która otwiera oczy na piękno kraju Camõesa.
Najbardziej niezwykły i malowniczy film o Portugalii, jaki kiedykolwiek powstał – kino romantyczne i polityczne zarazem, geograficzne i historyczne, fabularne i etnograficzne. Dla tych, którzy kochają kraj Camõesa i dla neofitów – lektura obowiązkowa! Oto Luís Miguel Cintra w roli narratora wprowadza nas w obręb portugalskiej kultury, wykorzystując do tego celu rzekę i pewnego młodego uciekiniera z krwią na rękach (Marcello Urgeghe), którego meandrującym śladem wyruszymy.
Począwszy od obezwładniającego widoku Lizbony z pokładu statku sunącego powoli wzdłuż nabrzeża, przez jej portowe, przemysłowe krańce, wioski rybackie, małe kamienne miasteczka z zamczyskami na wzgórzach, ruiny rzymskich świątyń, wykopaliska archeologiczne, arabskie noce i wysuszone łąki Alentejo, które niechybnie zawiodą nas do Mértoli, mającej bezpośrednie połączenie ze Stambułem i tradycją suficką, aż po wzburzony ocean. Po drodze spotkamy całą galerię postaci, a nad opowieścią będzie czuwał Corto Maltese, marynarz-awanturnik stworzony przez włoskiego scenarzystę i rysownika Hugo Pratta w serii popularnych także w Portugalii komiksów.
więcej: https://kinooceany.pl/zefiro
tytuł polski: Zéfiro
tytuł oryginalny: Zéfiro
reżyseria: José Álvaro Morais
rok produkcji: 1993
czas trwania: 48’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Luís Miguel Cintra, Marcello Urgeghe, Paula Guedes, José Meireles, João Calvário, Alexandre Fernandes, Paulo Pires
kraj produkcji: Portugalia
trailer: https://youtu.be/BwwcqYDrV0k?si=p6kazZ7WLfAN1iPw
SOBOTA 13.09, godz. wkrótce
zestaw: Chwała filmom kręconym w Portugalii; Klub Nicość – Jestem nikim
Chwała filmom kręconym w Portugalii
Wszystkie drogi w portugalskim kinie prowadzą do Manuela de Oliveiry! Znalezione w prywatnym archiwum, zakurzone stare taśmy rozwiązują zagadkę początków produkcji filmowej w Portugalii.
Śledztwo Manuela Mozosa odsłania rewolucyjne początki kina portugalskiego. Reżyser odkrywa, iż stare szpule taśmy filmowej znajdujące się w prywatnym archiwum w Vila do Conde są fragmentami niedokończonego eksperymentu z lat 30. XX w., w który był zaangażowany pisarz José Régio. W tym czasie Régio, gotowy założyć firmę producencką, usilnie poszukiwał kogoś, kto dysponowałby kamerą filmową. Niepowodzenie projektu kieruje go ku przyszłemu mistrzowi kina Manuelowi de Oliveirze, autorowi zrealizowanej w tym czasie symfonii miejskiej, „Praca wre nad rzeką Douro”.
więcej: https://kinooceany.pl/chwala-filmom-kreconym-w-portugalii
tytuł polski: Chwała filmom kręconym w Portugalii
tytuł oryginalny: A Glória de Fazer Cinema em Portugal
reżyseria: Manuel Mozos
rok produkcji: 2015
czas trwania: 17’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Filomena Filipe, Filipe Lito, Adelaide Maio, José Nobre, António Salgueiro
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: Festival de Cinema Luso-Brasileiro de Santa Maria da Feira 2015 – najlepszy krótki metraż; Doclisboa 2015 – Specjalne Wyróżnienie
trailer: https://www.youtube.com/embed/HmlmoG5QzA8
Klub Nicość – Jestem nikim
Tuz portugalskiej literatury, wieszcz Fernando Pessoa, zaprasza widzów do wnętrza swojego umysłu. Tu w Klubie Nicość zbierają się stworzeni przez niego fikcyjni autorzy. W przyjaźni i twórczości przeszkodzi im pojawienie się Ofelii, tajemniczej femme fatale.
Fernando Pessoa, jedna z najważniejszych figur portugalskiej literatury XX wieku, stworzył około 75 heteronimów, fikcyjnych autorów posiadających odrębną osobowość i styl. Czy znajdziecie w sobie odwagę, żeby zajrzeć do wnętrza jego umysłu? „Podążaj za mną ostrożnie”, ostrzega Pessoa w thrillerze psychologicznym, oscylującej na granicy szaleństwa „kinozagadce” Edgara Pęry.
W przepełnionej Kafkowską atmosferą, produkującej literaturę fabryce poeta gromadzi rzeszę wiernych heteronimów, zatrudnia m.in. Alberto Caeiro, Ricardo Reisa, Álvaro de Camposa czy Bernardo Soaresa. Tu w Klubie Nicość spełnia wszystkie swoje marzenia. Jednak wejście do gry wyrafinowanej kobiety, Ofelii, tajemniczej femme fatale, destabilizuje równowagę pomiędzy członkami klubu. Pojawiają się intrygi i rywalizacja. Awangardowy Álvaro de Campos, coraz bardziej niespokojny, nieprzewidywalny i gwałtowny, sieje spustoszenie, a wydarzenia zaczynają wymykać się spod kontroli szefa Pessoi. Jego autorytet staje pod znakiem zapytania. Udręczony, nękany kryzysem filozoficznym obserwuje chaos obejmujący jego umysł, w którym heteronimy są mordowane jeden po drugim… Jak zapobiec katastrofie?
więcej: https://kinooceany.pl/klub-nicosc
tytuł polski: Klub Nicość – Jestem nikim
tytuł oryginalny: The Nothingness Club – Não Sou Nada
reżyseria: Edgar Pęra
rok produkcji: 2023
czas trwania: 92’
język: portugalski, angielski, polskie napisy
obsada: Miguel Borges, Victoria Guerra, Albano Jerónimo, Vítor Correia, Marco Paiva, António Durães, Paulo Pires, Miguel Moreira, Miguel Nunes, Valdemar Santos
kraj produkcji: Portugalia
nagrody: Złote Globy, Portugalia 2024 – najlepszy aktor (Albano Jerónimo); Coimbra Caminhos do Cinema Portuguęs 2023 – najlepsza scenografia; CinEuphoria Awards 2024 – najlepszy aktor drugoplanowy (Paulo Pires), Top Ten of the Year; Prémio Sophia 2024 – najlepszy aktor (Miguel Borges), charakteryzacja
trailer: https://youtu.be/__LuO4umRiQ?si=8eThzsDX1ME7isG_
NIEDZIELA 14.09, godz. niedługo
Doc’s Kingdom
Zapomniane arcydzieło z młodziutkim Vincentem Gallo. Amerykański lekarz ucieka przed dawnym życiem do Lizbony, by w samotności zmagać się ze swoimi demonami. Znajduje go tu posłaniec ze złą wiadomością – syn, który nie wiedział o jego istnieniu.
Zapomniane arcydzieło światowego kina z młodziutkim Vincentem Gallo w jednej z głównych ról i wyrazistą obecnością João Césara Monteiro w tle. Zostało nakręcone na przemysłowych obrzeżach Lizbony, tam, gdzie później w latach 90. rozsiadło się Expo i rozpoczął się proces gentryfikacji.
Amerykański lekarz (Paul McIsaac), bohater „Ice”, filmu Roberta Kramera sprzed 20 lat, kiedyś przywódca podziemnej rewolucyjnej organizacji, powraca jako rozczarowany były aktywista praktykujący medycynę, by dochować wierności swoim przekonaniom. „Doc” na ten kraniec świata uciekł przed życiem, a może i przed śmiercią, z Afryki i w samotności walczy ze swoimi demonami. Dzień za dniem coraz dotkliwiej przenika go chłód odrzucenia, ogarnia atmosfera upadku. W jej oparach pokonuje trasę ze swojego domku na nabrzeżu do szpitala. Znajduje go tu posłaniec ze złą wiadomością – syn, prezent dla dawnej ukochanej. Czy to spotkanie coś zmieni? Czy Jimmy zarazi „Doca” odrobiną nadziei?
Film został zbudowany na zbliżeniach i ciągłych zmianach perspektywy. To rozwibrowane, dzikie, bezkompromisowe kino, a Robert Kramer – Amerykanin, który pokochał Portugalię – pozostaje jednym z najciekawszych i najmniej znanych współczesnych reżyserów.
więcej: https://kinooceany.pl/docs-kingdom
tytuł polski: Doc’s Kingdom
tytuł oryginalny: Doc’s Kingdom
reżyseria: Robert Kramer
rok produkcji: 1988
czas trwania: 94’
język: angielski, portugalski, polskie napisy
obsada: Paul McIsaac, Vincent Gallo, Ruy Furtado, Roslyn Payn, João César Monteiro
kraj produkcji: Francja, Portugalia
trailer: https://www.youtube.com/embed/R1yxMqBPj_k
NIEDZIELA 14.09, godz. wkrótce
Pod płomieniem świecy
Portugalska rodzina nie bierze jeńców. Oto nastrojowa opowieść o starym domu i kobietach, które spędziły w nim długie lata. André Gil Mata, uczeń Béli Tarra, próbuje rozwiązać rodzinną zagadkę w serii epizodów z życia swojej babki Alziry i jej służącej Beatriz.
André Gil Mata powraca do S. João da Madeira i w ziejącym pustką, zabytkowym rodzinnym domu realizuje pomysł sprzed lat – historię życia swojej babki Alziry, która była już bohaterką nakręconego tam filmu „Cativeiro” (2012). Tym razem w centrum opowieści reżyser umieszcza Alzirę (Eva Ras) i jej wieloletnią służącą Beatriz (Márcia Breia), dwie stare kobiety, które spędziły ze sobą całe swoje dorosłe życie, a teraz realizowane są w niezmąconej ciszy domostwa, pośród własnych myśli, wspomnień i niezamkniętych spraw.
Na akcję filmu składają się pochodzące z różnych okresów XX wieku, pozornie niepowiązane ze sobą sceny, bywa, iż nierozdzielone w montażu ostrym cięciem. Rozwiązanie tej wizualnej i fabularnej zagadki należy do widzów – co połączyło kobiety, a co je podzieliło, i dlaczego ich relacja ma tak dramatyczny finał? Film-alegoria subtelnie uchyla kurtynę, pokazuje stosunki panujące wewnątrz portugalskiej rodziny, męską podmiotowość i kobiece oddanie, zamykając je w ściśle określonej symbolicznej przestrzeni domu. Tymczasem, gdy Alzira odważy się podjąć być może pierwszą w swoim życiu samodzielną decyzję, trafi do czyśćca.
więcej: https://kinooceany.pl/pod-plomieniem-swiecy
tytuł polski: Pod płomieniem świecy
tytuł oryginalny: Sob a Chama da Candeia
reżyseria: André Gil Mata
rok produkcji: 2023
czas trwania: 112’
język: portugalski, polskie napisy
obsada: Eva Ras, Márcia Breia, Catarina Carvalho Gomes, Dinis Gomes, Luísa Guerra, Gina Macedo, Manuel Nabais, Olívia Silva, Gisela Matos, Raimundo Cosme, Catarina Lacerda, Pedro Bernardino, Marcos Cruz
kraj produkcji: Portugalia, Francja
nagrody: Europejski FF w Sewilli 2024 – najlepszy film (sekcja New Waves)
