— jeżeli jesteś mądra, przetłumacz ten dokument – dyrektor szydził z sprzątaczki, jednak niedługo zdziwił się prawdą

Artem Wołkow przekroczył próg luksusowego holu nowej siedziby z charakterystyczną pewnością siebie. Otoczenie kryształowe szyby, wypolerowany marmur, chłodny połysk metalu zdawało się być przedłużeniem jego osoby: nieskazitelne, ostre i niedostępne.
Sekretarka zerwała się na równe nogi, ledwie dostrzegłszy jego odbicie w lustrzanych drzwiach, i szepnęła do krótkofalówki: Przyszedł.
Artem szedł korytarzem jak po scenie. Jego garnitur od włoskiego krawca leżał idealnie, wzrok prosty, ciężki, pozbawiony ciepłych emocji. Uśmiech? Uważał go za oznakę słabości. Dlatego nigdy się nie uśmiechał.
W biurze zapanowała napięta cisza. Wszyscy wiedzieli: nowy właściciel młody, bogaty, ale bezwzględny. W pierwszym tygodniu wymienił połowę zarządu. Nikt nie czuł się bezpieczny.
Przy schodach zwolnił. Na ziemi klęczała kobieta w stroju sprzątaczki, skrupulatnie czyściła marmur i coś cicho mamrotała. Z uszu zwisały jej słuchawki.
Artem zmarszczył brwi. Sekretarka pośpiesznie interweniowała:
Proszę, panie Wołkow, niech pan przejdzie
Lecz on nie ruszył się z miejsca.
Co ona słucha?
Kobieta drgnęła, zdjęła jedną słuchawkę i spojrzała na niego. W jej oczach nie było strachu, ale zmęczenie i lekkie zdziwienie.
Audiobook odparła cicho.
Po angielsku? uniósł brew.
Tak.
Artem uśmiechnął się z pogardą:
Skoro tak swobodnie pani zna język, może powinna pani siedzieć w sali konferencyjnej, a nie czołgać się po podłodze?
Nie odpowiedziała, tylko spokojnie wytrzymała jego spojrzenie. W środku zapłonęła irytacja.
Sprawdzimy rzucił ostro, wyciągając z teczki kartkę. Proszę to przetłumaczyć. Teraz. Bez błędów.
Kobieta wzięła papier. Wzrok gwałtownie przebiegł po linijkach. I zaczęła mówić wyraźnie, płynnie, bez wahania, z poprawną intonacją i precyzyjnym oddaniem sensu.
Artem zastygł. Irrytacja ustąpiła osłupieniu. Wyrwał dokument, przeczytał ponownie przekład był idealny. Spojrzał na nią znowu. Założyła już słuchawki i kontynuowała mycie podłogi, jakby nic się nie stało.
W milczeniu, bez słowa, Artem odwrócił się i skierował do windy. Po raz pierwszy od lat poczuł, iż to nie on jest najmądrzejszy w tym budynku.
Siedząc w gabinecie na 27. piętrze, patrzył przez okno, skrzyżowawszy ręce. Przed nim leżał ten sam dokument. Przeczytał go ponownie. Ani jednej nieścisłości. Ani jednego przeoczonego niuansu. Ona nie tylko znała język rozumiała skomplikowane sformułowania prawnicze i finansowe, które choćby jego najlepsi pracownicy przyswajali z trudem.
Oparł się o fotel, wsłuchując się w miejski gwar. Jak człowiek z taką wiedzą mógł skończyć na kolanach ze szmatą w ręku? Jego własna duma nagle wydała mu się mała i żałosna.
Kasia sięgnął po krótkofalówkę. Znajdź mi dossier sprzątaczki.
Której konkretnie? zaskoczyła się.
Cholera, choćby imienia nie spytałem. Sprawdź wszystkie kobiety po sześćdziesiątce w służbie porządkowej. Muszę wiedzieć, kim jest.
Sekretarka zastygła nie spodziewała się takiego polecenia.
Dobrze, Artemie Siergiejewiczu.
Po pół godziny rozległo się pukanie. Artem skinął głową wejdź.
Kasia podeszła, trzymając teczkę.
Znalazłam. Margarita Iwanowna Melnikowa. Ur. 1959. Wyższe wykształcenie filologia na MGU, lingwistyka stosowana. Doktorantka. Specjalizacja: filologia romańsko-germańska. Tłumaczenia symultaniczne i pisemne. Zna angielski, francuski, niemiecki, według starszych danych trochę chiński.
Artem powoli podniósł wzrok.
Doktorantka?
Tak. Pracowała w instytucie języków obcych do 1998, potem zwolniona, prawdopodobnie z powodu cięć. Dalej biblioteka, freelancing, przerwa. Od 2014 sprzątaczka.
Dlaczego?
Kasia wzruszyła ramionami.
Nie podano. Ale wiem, iż ma wnuczkę, niepełnosprawną od dzieciństwa. Rodziców brak. Może dla niej zrezygnowała z poprzedniego życia.
Artem wstał, podszedł do okna. Na dole malutkie postacie, zgiełk, układy, transakcje. A on nagle zrozumiał, jak bardzo się mylił.
Gdy się z niej naśmiewałem szepnął śmiałem się z kogoś, kto jest mądrzejszy od połowy mojego zarządu.
Kasia milczała.
Obrócił się:
Jutro nie będzie sprzątać. Chcę z nią porozmawiać. Proś ją na 10:00. Bez zapowiedzi. Po prostu powiedz Wołkow czeka.
A jeżeli spyta po co?
Zamyślił się, patrząc w stronę drzwi.
Powiedz: zmienił zdanie.
Następnego ranka Margarita Iwanowna przyszła, jak zwykle, wcześnie. Siwe włosy starannie zaczesane, mundur czysty, ale zużyty. Kuśtykała stare kolana nie wytrzymywały godzin na podłodze.
Gdy schylała się nad wiadrem, nagle usłyszała głos:
Dzień dobry, Margarito Iwanowno.
Wyprostowała się, zdjęła rękawiczki.
Kasiu, coś się stało?
Pan Wołkow chce panią widzieć.
Zamarła.
Jest pani pewna? uśmiechnęła się lekko. Może pomyłka?
Nie. Kazał bez zapowiedzi. Czeka.
To chociaż ręce umyję.
Nie będzie miał nic przeciwko.
Kilka minut później stała przed drzwiami, za którymi ważyły się losy firm.
Kasia zapukała, otworzyła.
Jest.
Niech wejdzie.
Margarita weszła spokojnie, bez strachu, bez służalczości. Tylko lekkie zdumienie w oczach.
Artem wstał. Po raz pierwszy wstał na powitanie kogoś, kogo wcześniej nie dostrzegał.
Proszę usiąść wskazał fotel.
Usiadła starannie, jak na uniwersyteckiej sali.
Chcę przeprosić zaczął. Głos mu zadrżał. Wczoraj się pomyliłem. Uznałem panią za zwykłą sprzątaczkę. A pani naukowiec, profesjonalistka, osoba z żyTa noc była pierwszą, gdy Artem Wołkow zasnął z poczuciem, iż dopiero teraz zaczyna naprawdę rozumieć, czym jest mądrość.