Jak „awaria garderoby” Janet Jackson na zawsze zmieniła telewizję

W 2024 r. możesz odwiedzić YouTube, jednego z najpopularniejszych dystrybutorów mediów w Stanach Zjednoczonych i na świecie, i obejrzeć występ Janet Jackson z 2004 r. podczas Super Bowl. Istnieją filmy z całym jej 11-minutowym występem i inne, które pokazują tylko trzy sekundy, które wstrząsnęły krajem. Justin Timberlake, stojący po lewej stronie Jacksona i śpiewający „Better Have You Naked / do końca tej piosenki” ze swojej piosenki „Rock Your Body”, sięga przez jej ciało, chwyta ją za ubranie i szarpie. Dochodzi do „awarii garderoby” i zamiast odsłonić ładny czerwony stanik, ty – choćby przez pełną sekundę – widzisz jej prawie nagą pierś, z osłoną w kształcie gwiazdy zasłaniającą większość jej sutka.

To tylko sutek. Są teraz wszędzie w Internecie. Ale w 2004 roku ludzie zobaczyli Janet Jackson i stracili zmysły. Był to krótki i (biorąc pod uwagę, iż był nadawany w rozdzielczości 1080i) niewyraźny przebłysk przeważnie zakrytego kobiecego sutka, ale gwałtownie stał się jednym z najbardziej widocznych sutków w historii telewizji – ponieważ miał miejsce podczas występu w przerwie Super Bowl w tym samym roku grę obejrzało ponad 89 milionów ludzi. TiVo później uznało to za jeden z najczęściej oglądanych momentów w historii platformy; Nic więc dziwnego, iż użytkownicy wielokrotnie cofali transmisję do momentu ekspozycji, a nie do zwycięskiego gola z gry z 41 jardów.

Twitter i Facebook oraz cykl informacyjny oparty na kanałach informacyjnych nie istniały, gdy wydarzyło się Nipplegate. W 2004 r. Internet rozprzestrzenił się na fora wyspiarskie, grupy Usenet i rodzące się platformy mediów społecznościowych, takie jak Livejournal i Myspace. Nie było przestrzeni online, w której mainstreamowa publiczność mogłaby się spotkać i wspólnie wpaść w panikę. Zamiast więc wspólnie przeżywać tę chwilę w Internecie, ludzie przepracowali ją w staromodny sposób, być może po raz ostatni: w krótkich fragmentach wiadomości, cytatach w gazetach i rekordowej liczbie skarg do FCC.

Michael Powell, ówczesny szef FCC, nazwał ten moment „bezklasowy, tępy i godny ubolewania wyczyn” i ogłosił śledztwo. Stacja CBS, która wyemitowała obraźliwy film, zakazała muzyki Janet Jackson i wykluczyła ją z programu rozdania nagród Grammy (chociaż Timberlake, co było dość absurdalne, przez cały czas mógł występować). CBS zabroniło także MTV, która była producentem programu, produkowania wszystkich przyszłych występów w przerwie meczu.

Na poziomie Internetu też zrobiło się dziwnie i szybko. Ludzie zastanawiali się, czy sutek Janet Jackson miał odwrócić naszą uwagę od kontrowersyjnej wojny w Iraku. Inni zauważyli, iż zmartwiony wówczas prezydent George Bush wykorzystywał tę chwilę do narzekania na niepowodzenia moralne, zamiast poprawić swoje historycznie okropne liczby poparcia. (W tym roku został ponownie wybrany). Disney usunął choćby posąg Jacksona z jednego ze swoich parków tematycznych.

Dyskurs na temat przypadkowej nagości zmienił się całkiem sporo od 2004 roku i tak, w dużej mierze wynika to ze zmieniających się standardów dotyczących nagości i osłabienia wpływowych głosów cenzury, takich jak Rada Rodziców ds. Telewizji i Mediów. Ale zaczęło się to też zmieniać, ponieważ sposób, w jaki oglądaliśmy telewizję, miał się zmienić na zawsze.

Telefony były wtedy okropne pod względem wideo. Internet był przez cały czas bardziej przeznaczony dla napalonych dziwaków i studentów (ja byłem jednym i drugim), niż dla szerszej publiczności. Nie było wygodnego i szybkiego sposobu rozpowszechniania filmów, chyba iż korzystałeś z torrenta. choćby kultowe zdjęcia z tegorocznego Super Bowl – które ukazują wyraźny szok Janet Jackson w tej chwili – trudniej było udostępnić w Internecie.

Jawed Karim, wówczas pracownik PayPala, opuścił występ w przerwie meczu i tym samym przegapił jedyną rzecz, o której wszyscy chcieli rozmawiać. Nie mógł go też znaleźć w Internecie. Ze swoimi przyjaciółmi Stevem Chenem i Chadem Hurleyem omawiał pomysły na start-upy zdecydowała trójka iż chwile takie jak ta potrzebowałyby miejsca, które można byłoby skatalogować i przeszukać w Internecie. Kilka dni później rozpoczęli pracę nad internetową platformą wideo o nazwie YouTube.

Czy sutek Janet Jackson stworzył YouTube i strumieniową przyszłość mediów online, na żądanie i napędzaną wirusowością, a wszystko to dzięki własnej osłonie? Może nie dokładnie. Ale z pewnością pomogło to w stworzeniu nowych platform i nowych sposobów wspólnego przeżywania tych wstrząsających kulturowo chwil. Teraz, dwie dekady później, telewizja nadawcza jest prawie martwa, a usługi przesyłania strumieniowego, które mają ją zastąpić, walczą z YouTube, który podbił internet, a teraz chce podbić także telewizję.

I nie chodzi tylko o to, jak zmieniła się telewizja. Teraz też ludzie dzielą się ważnymi chwilami w inny sposób. Obrazy i filmy nie są już ograniczane przez przepustowość i często są dostępne w kilka sekund po wystąpieniu zdarzenia. Rozmowy nie ograniczają się już do forów i sekcji komentarzy na Twoim ulubionym blogu. Są w Threads i na Instagramie, gdzie sutki są niedozwolone, ale obelgi są, oraz na X, gdzie zarówno sutki, jak i inwektywy są dozwolone i zachęcane. Ludzie przetwarzają ważne wydarzenia w remiksach i memach na TikToku oraz w żenujących postach zawierających grafikę generowaną przez sztuczną inteligencję na Facebooku. Wszystko dzieje się tak gwałtownie i w tak dużej liczbie, iż coś w rodzaju rozdarcia nie wydaje się tak doniosłe jak kiedyś.

A ponieważ treści te są udostępniane w Internecie, a nie w telewizji, nie obowiązują żadne standardy. Nie pisz już do FCC. Na YouTube narzekasz na odsłonięty sutek. Umieściłeś komentarz pod filmem – może zgłoś to Google. Platformy mogą się tym przejmować, ale niekoniecznie. Ale będą inne sutki. Transmisje sportowe są transmitowane z opóźnieniem, aby zapobiec na przykład awarii garderoby, ale internet działa zbyt szybko.

Nawet FCC ewoluowało od tamtych czasów. Powell, były komisarz ds. powiedział ESPN w 2014 roku, iż uważa za „naprawdę niesprawiedliwe”, iż to Jackson, a nie Timberlake, był odbiorcą wszystkich komentarzy dotyczących nieprawidłowego działania garderoby. „W rzeczywistości, jeżeli zwolnisz, Justin zdziera jej napierśnik.” Powiedział także, iż dzięki internetowi pomysł, aby FCC chroniła Cię przed szkodliwymi obrazami w telewizji, już się skończył. „Po prostu myślę, iż to prawdopodobnie miniona era”.

Wielką ironią losu Nipplegate i być może jego prawdziwym dziedzictwem jest to, iż coś takiego mogłoby teraz podróżować znacznie szybciej i szerzej – a jednak w dużej mierze z powodu tego, co wydarzyło się na tej scenie w 2004 roku, ze względu na zmiany, jakie spowodowało zarówno technologicznie i kulturowo nie byłoby to aż tak wielkim problemem. W końcu to tylko sutek.