Henryk Jan Botor z Tychów, kompozytor, dyrygent i organista został 32. laureatem nagrody Lux ex Silesia (Światło ze Śląska). Wyróżnienie to zostało ufundowane w 1994 roku przez ówczesnego metropolitę katowickiego abp. Damiana Zimonia dla tych, którzy w swej działalności naukowej, artystycznej lub społecznej ukazują wysokie wartości moralne i wnoszą trwały wkład w kulturę Górnego Śląska. Dotychczasowymi laureatami są m.in.: Wojciech Kilar, Franciszek Pieczka, Antoni Piechniczek czy prof. Jan Miodek.
O przyznaniu nagrody Lux ex Silesia Henrykowi Janowi Botorowi poinformował 17 sierpnia br. bp Marek Szkudło, administrator Archidiecezji Katowickiej podczas Pielgrzymki Kobiet i Dziewcząt do Piekar Śląskich.
Ogłaszając nazwisko tegorocznego laureata nagrody bp Szkudło podkreślił, iż kompozytor i dyrygent z Tychów jest autorem części stałych mszy św. wykonywanych podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie. – Wypełniając swoje zadanie w Kościele posługuje jako organista w swojej parafii, pw. św. Marii Magdaleny w Tychach – powiedział bp Marek Szudło.
Henryk Jan Botor urodził się 16 marca 1960 r. w Tychach. Naukę muzyki rozpoczął od prywatnych lekcji gry na fortepianie. Następnie kontynuował ją w szkołach muzycznych w rodzinnym mieście oraz w Bielsku-Białej. W 1984 r. uzyskał pierwszy dyplom z wychowania muzycznego na Akademii Muzycznej w Krakowie. Kolejne dwa dyplomy tej uczelni – z kompozycji w klasie Marka Stachowskiego oraz gry na organach pod kierunkiem Mirosławy Semeniuk-Podrazy – uzyskał w 1989 r. Swój warsztat doskonalił m.in. w Holandii. W 1988 roku uczył się improwizacji pod okiem J. Jongepiera, natomiast w 1990 r. wziął udział w Letniej Akademii Organowej w Haarlem, gdzie szlifował umiejętności pod kierunkiem Hansa Haselböcka i Andersa Bondemana.
W dorobku artysty znajdują się różnorodne utwory, obejmujące kompozycje symfoniczne, kameralne, fortepianowe, organowe, chóralne oraz wokalne. Komponował również muzykę do kilku filmów dokumentalnych. Jego utwory były wykonywane przez czołowe orkiestry, w tym Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia oraz orkiestry Filharmonii Krakowskiej i Filharmonii Śląskiej.
Szczególne miejsce w jego twórczości zajmują utwory religijne. Wykonywano je m.in. z okazji urodzin i 25-lecia pontyfikatu papieża Jana Pawła II oraz ingresu kard. Stanisława Dziwisza do krakowskiej katedry. Jednym z ważniejszych utworów skomponwanych przez artystę był utwór „Tu es Petrus” wykonany na krakowskich błoniach podczas wizyty papieża Benedykta XVI w 2006 roku.
W 2014 roku dwie kompozycje chóralne Henryka Jana Botora znalazły się na płycie wydanej z okazji kanonizacji Jana Pawła II. Wielką popularność zdobyły: hymn Misericordias Domini napisany na zamówienie Międzynarodowej Federacji XXXIV Kongresu Pueri Cantores oraz pieśń Deus Caritas est napisana na zamówienie tejże federacji. Utwory te są wykonywane przez chóry w Europie, Ameryce, Afryce i Azji. Stworzył także akompaniament oraz opracowania chóralne dla takich pieśni jak „Boże, coś Polskę” oraz „Zwycięzca śmierci”.
Jego muzyka obecna jest także w filmach dokumentalnych Jerzego Ridana pt. „Imię moje Kinga”, „Pielgrzymi oraz Moje miasto”. W 2010 r napisał muzykę do filmu dokumentalnego o słudze Bożym Jerzym Ciesielskim pt. „Konstrukcja nośna – rzecz o Jerzym Ciesielskim”.
Jest adiunktem w Akademii Muzycznej w Krakowie, gdzie w 2010 roku uzyskał tytuł doktora. Tematem pracy doktorskiej był jego własny utwór „Koncert Fortepianowy Pieśni wód”. Pracuje także jako organista w krakowskich kościołach oraz w tyskim kościele pw. Św. Marii Magdaleny. Jest także członkiem Związku Kompozytorów Polskich.
Artysta otrzymał wiele nagród i wyróżnień. W 1997 roku zdobył I nagrodę na konkursie kompozytorskim „Vox Basilicae Calisiensis” w Kaliszu za utwór na chór a capella. Również w 2002 roku zdobył I nagrodę na Konkursie Kompozytorskim w Mikołowie za Koncert na organy, orkiestrę smyczkową, dwie trąbki i perkusję. W 2004 roku zdobył III nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim Muzyka Ogrodowa w Krakowie. W 2014 roku został uhonorowany nagrodą Prezydenta Miasta Tychy w Dziedzinie Kultury. W 2016 roku został laureatem Śląskiej Nagrody im. Juliusza Ligonia oraz otrzymał brązowy Medal Komisji Edukacji Narodowej. Natomiast w 2017 r został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz złotą odznaką honorową za Zasługi dla Województwa Śląskiego.
Nagroda Lux ex Silesia została ufundowana w 1994 roku przez ówczesnego metropolitę katowickiego abp. Damiana Zimonia. Przeznaczona jest dla tych, którzy w swej działalności naukowej, artystycznej lub społecznej ukazują wysokie wartości moralne i wnoszą trwały wkład w kulturę Górnego Śląska. Nazwa nagrody nawiązuje dwóch dominikanów i misjonarzy: św. Jacka i bł. Czesława Odrowążów z Kamienia Śląskiego. To o nich mawiano w Krakowie, iż są Ex Silesia Lux – Światłem ze Śląska. Św. Jacek jest m.in. patronem metropolii górnośląskiej. Jego wspomnienie w Kościele przypada 17 sierpnia.
Dotychczasowi laureaci nagrody Lux ex Silesia:
1994 – Irena Bajerowa,
1995 – Wojciech Kilar,
1996 – ks. abp Alfons Nossol,
1997 – Jerzy Zieliński,
1998 – August Chełkowski,
1999 – ks. Stanisław Tkocz,
2000 – Kornel Gibiński,
2001 – Franciszek Kokot,
2002 – Tadeusz Sławek,
2003 – Henryk Mikołaj Górecki,
2004 – Julian Gembalski,
2005 – ks. Remigiusz Sobański,
2006 – Anna Sekudewicz,
2007 – Szczepan Wesoły,
2008 – Wilibald Winkler,
2009 – Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”,
2010 – Andrzej Jasiński,
2011 – Jan Malicki,
2012 – Maciej Bieniasz,
2013 – ks. Wincenty Myszor,
2014 – Teresa i Eugeniusz Maliccy,
2015 – Franciszek Pieczka,
2016 – Jan Miodek,
2017 – Krystyna Heska-Kwaśniewicz,
2018 – Mieczysław Chorąży,
2019 – Władysław Nasiłowski,
2020 – Dorota Simonides,
2021 – Marian Zembala,
2022 – Antoni Piechniczek,
2023 – ks. Jerzy Szymik,
2024 – Zygmunt Brachmański.
