Dokumenty Jana Długosza i Zbigniewa Oleśnickiego w sandomierskiej bibliotece

radiokielce.pl 11 miesięcy temu
Zdjęcie: 27.12.2023 Sandomierz. Rękopisy Jana Długosza i Zbigniewa Oleśnickiego. Dokument pergaminowy z 1430 roku / Fot. Grażyna Szlęzak - Radio Kielce


Kolejne cenne rękopisy z Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu przeszły prace konserwatorskie. Jest to kodeks pergaminowy z XIV w. oraz dwa dokumenty pergaminowe z XV w. Wszystkie te obiekty są związane z postacią Zbigniewa Oleśnickiego – pierwszego kardynała polskiej narodowości.

W tym roku przypada jubileusz 600-lecia przyjęcia przez niego święceń kapłańskich i sakry biskupiej.

Kodeks pergaminowy pochodzi ze zbiorów Kapituły Sandomierskiej. Jest to jeden z najpiękniejszych manuskryptów w sandomierskich zbiorach, oprawiony w drewniane okładziny, powleczone gładką, białą skórą, z mosiężnymi okuciami. Zabytek jest bogaty w liczne inicjały o wysokim poziomie artystycznym. Jak powiedział ks. Piotr Tylec, dyrektor Biblioteki Diecezjalnej w Sandomierzu, rękopis przeszedł pełna konserwację, oczyszczona została każda strona, zrekonstruowano ubytki. Na szczególną uwagę zasługują przepiękne inicjały, zdobienia na marginesach. Mszał był używany do odprawiania mszy świętych, a po reformie Kościoła, od soboru trydenckiego przechowywany był w bibliotece kapitulnej- dodał ksiądz Tylec.

Oprócz średniowiecznego manuskryptu, dokonano konserwacji dwóch dokumentów pergaminowych. Jeden z nich pochodzi z 1430 roku i jest jednym z nielicznych tego typu obiektów w zbiorach Biblioteki Diecezjalnej, zachowanych z pieczęcią. Dokument mówi o założeniu przez Zbigniewa Oleśnickiego, biskupa krakowskiego, Bractwa Literackiego w Koprzywnicy. Dokonał tego na prośbę Stefana- rektora tamtejszego kościoła parafialnego oraz kilku innych osób z parafii.

Dokument ma prawie 600 lat i stan jego zachowania nie jest najlepszy. W trakcie prac został zabezpieczony, ubytki są uzupełnione, ale niektórych braków w pergaminie nie udało się odtworzyć. Konserwacja nie polega jednak na tym, aby uczynić zabytek nowym, ale pokazać jak przez te wieki się zmieniał – stwierdził ks. Piotr Tylec.

Drugi zakonserwowany pergamin powstał w 1434 roku. Mówi o sporze między kanonikami kolegiaty sandomierskiej a magistrem Bernardem, rektorem kościoła św. Piotra w Sandomierzu, z powodu otwarcia szkoły przy tym kościele. Spisany został przez Jana Długosza. Odnowione rękopisy do końca tego roku można oglądać na wystawie w Muzeum Diecezjalnym w Sandomierzu.

Pieniądze na wykonanie prac konserwatorskich pochodziły z programu rządowego pn. „Wspieranie działań muzealnych”, finansowanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Całkowity koszt zadania wyniósł 85 tys. zł, a wysokość dofinansowania to kwota prawie 69 tys. zł.

Idź do oryginalnego materiału