Diane Keaton to nie tylko zdobywczyni Oscara i ikona amerykańskiego kina. To artystyczna dusza, która od dziewczynki z Los Angeles przeszła długą drogę do statusu legendy Hollywood. Aktorka, reżyserka, fotografka, a przede wszystkim niezależna kobieta, która w wieku 50 lat została samotną matką. Jej charakterystyczny styl i naturalne podejście do aktorstwa zrewolucjonizowały kino lat 70., a kooperacja z Woodym Allenem przyniosła kultowe role, które na zawsze zapisały się w historii film
Dzieciństwo i młodość Diane Keatone
Diane Keatone (właściwie Hall) przyszła na świat 5 stycznia 1946 roku w Los Angeles, w rodzinie o irlandzkich korzeniach. Jej ojciec Jack Hall pracował jako inżynier i pośrednik nieruchomości, podczas gdy matka Dorothy zajmowała się domem i amatorską fotografią. To właśnie matka stała się pierwszą inspiracją młodej Diane do zostania aktorką, gdy zwyciężyła w konkursie „Mrs. Los Angeles” – wydarzeniu dla gospodyń domowych. Teatralność i oprawa tego konkursu wywarły ogromne wrażenie na małej dziewczynce, rozbudzając w niej marzenia o karierze scenicznej.
Wychowywana w metodystycznej rodzinie, Diane już w szkole średniej Santa Ana High School wykazywała zainteresowanie sztuką. Aktywnie uczestniczyła w szkolnych klubach teatralnych i wokalnych, a jej pierwszą znaczącą rolą była postać Blanche DuBois w szkolnym przedstawieniu. Młoda artystka znalazła też swoją pierwszą inspirację w postaci Katharine Hepburn, podziwiając ją za kreowanie silnych i niezależnych kobiecych postaci.
Broadwayowski sen o sławie
W 1965 roku młoda Diane podjęła odważną decyzję o przeprowadzce do Nowego Jorku, gdzie została przyjęta do prestiżowej szkoły aktorskiej Neighborhood Playhouse. Początkowo zamieszkała w YWCA, by później przenieść się do Rehearsal Club – pensjonatu dla początkujących aktorek. Życie w Nowym Jorku nie było łatwe – Keaton długo szukała własnego mieszkania, ostatecznie znajdując małe studio na West 82nd Street z wanną w kuchni i toaletą na korytarzu.
Przełom w karierze nastąpił w 1968 roku, gdy dostała się do obsady musicalu „Hair” na Broadwayu. Początkowo występowała w chórze, by później zostać dublerką głównej roli Sheili. Producenci postawili jednak warunek – musiała schudnąć, zanim otrzyma główną rolę. To właśnie podczas występów w „Hair” została zauważona przez osoby, które miały znacząco wpłynąć na jej późniejszą karierę.
Od mafii do Woody’ego Allena
Rok 1972 przyniósł Diane przełomową rolę Kay Adams w „Ojcu Chrzestnym” Francisa Forda Coppoli. Reżyser wybrał ją ze względu na jej ekscentryczną reputację – w branży nazywano ją wtedy „zwariowaną aktorką”. Keaton wykorzystała to doświadczenie, bazując w swojej roli na własnych odczuciach bycia jedyną kobietą w męskim świecie planu filmowego. Film okazał się ogromnym sukcesem, zdobywając Oscara za najlepszy film.
W tym samym okresie rozpoczęła się jej kooperacja z Woodym Allenem, która zaowocowała serią kultowych filmów. Ich relacja wykraczała poza plan filmowy – byli parą, a ich związek stał się później inspiracją dla postaci w „Annie Hall”. Allen dostrzegł w Keaton wyjątkowy talent komediowy, wykorzystując jej naturalne zachowania i poczucie humoru w swoich filmach. Ich artystyczna kooperacja przetrwała próbę czasu, mimo zakończenia romantycznej relacji.
Oscarowa magia Annie Hall
Annie Hall okazała się punktem zwrotnym w karierze Diane Keaton. Film, który wszedł na ekrany w 1977 roku, przyniósł jej nie tylko Oscara za najlepszą rolę pierwszoplanową, ale też ugruntował jej pozycję w Hollywood. Postać Annie Hall została napisana specjalnie dla niej, wykorzystując jej naturalne zachowania, poczucie humoru i charakterystyczne manieryzmy. Woody Allen stworzył tę rolę jako „wyidealizowaną wersję” Keaton, wykorzystując choćby jej prawdziwe nazwisko (Hall) i przydomek „Annie”.
Aby uniknąć zaszufladkowania w roli komediowej aktorki, Keaton podjęła się dramatycznej roli w filmie „Looking for Mr. Goodbar”. Zagrała w nim nauczycielkę dzieci głuchych, która prowadzi podwójne życie, spędzając noce w barach dla singli. Ta odważna rola pokazała jej wszechstronność aktorską i przyniosła nominację do Złotego Globu. W 1981 roku przyszła kolejna znacząca rola w filmie „Reds”, gdzie wystąpiła u boku Warrena Beatty’ego jako dziennikarka Louise Bryant, za którą otrzymała kolejną nominację do Oscara.
Za kamerą zamiast przed nią
W latach 90. Keaton postanowiła spróbować swoich sił jako reżyserka. Jej debiutem reżyserskim był film „Unstrung Heroes” z 1995 roku. Następnie wyreżyserowała „Hanging Up” w 2000 roku, w którym również wystąpiła jako aktorka. Film, mimo budżetu 40 milionów dolarów, nie odniósł spodziewanego sukcesu, co wpłynęło na jej dalszą karierę reżyserską.
Przed pełnometrażowym debiutem reżyserskim, Keaton zrealizowała dokument „Heaven” (1987), pokazując swoje zainteresowanie różnymi formami filmowej ekspresji. Mimo iż jej kariera reżyserska nie rozwinęła się tak spektakularnie jak aktorska, pokazała jej wszechstronność i gotowość do podejmowania nowych wyzwań w branży filmowej.
Królowa komedii romantycznych
W latach 90. i 2000. Keaton powróciła do swoich komediowych korzeni, stając się jedną z najbardziej rozpoznawalnych aktorek w komediach romantycznych. Szczególnym sukcesem okazał się „Father of the Bride”, gdzie stworzyła niezapomnianą kreację u boku Steve’a Martina. Film doczekał się sequela w 1995 roku.
Kolejnym znaczącym sukcesem był „The First Wives Club” z 1996 roku, gdzie wraz z Goldie Hawn i Bette Midler stworzyła trio porzuconych żon szukających zemsty. Film okazał się ogromnym hitem kasowym, zarabiając ponad 181 milionów dolarów na całym świecie. W 2003 roku zagrała w „Something’s Gotta Give” u boku Jacka Nicholsona, za który otrzymała swoją czwartą nominację do Oscara, udowadniając, iż wiek nie stanowi przeszkody w tworzeniu ujmujących romantycznych historii.
Styl Diane Keaton
Style Diane Keaton opiera się głównie na męskich elementach garderoby, które łączy w sposób niezwykle kobiecy i oryginalny. Inspirację do swojego stylu czerpała z obserwacji kobiet na ulicach SoHo, a jej garderoba składa się głównie z neutralnych kolorów – czerni, bieli i beżu.
Znakiem rozpoznawczym aktorki stały się oversizowe marynarki, kamizelki, szerokie spodnie i krawaty. Ralph Lauren przyznał, iż często przypisuje mu się stworzenie stylu Annie Hall, podczas gdy w rzeczywistości był to autentyczny styl samej Keaton. Jej nonkonformistyczny sposób ubierania się stał się fenomenem w modzie lat 70., wpływając na całe pokolenia kobiet.
Artystka ma szczególną słabość do dodatków. W jej stylizacjach często pojawiają się charakterystyczne meloniki, szerokie paski i pełne spódnice. Wyjątkowym momentem był jej występ na ceremonii wręczenia Oscarów w 2004 roku, gdzie zaprezentowała się w smokingu Ralpha Laurena, meloniku i krawacie w kropki. Keaton pozostaje wierna swojemu stylowi do dziś, udowadniając, iż autentyczność i konsekwencja w modzie nie mają daty ważności.
Życie prywatne, samotna mama z wyboru
Diane Keaton podjęła przełomową decyzję o zostaniu matką w wieku 50 lat. Adoptowała dwójkę dzieci – córkę Dexter w 1996 roku oraz syna Duke’a w 2001 roku. Macierzyństwo nie było dla niej nagłym impulsem, ale długo przemyślaną decyzją. Jak sama przyznała, bycie matką sprawiło, iż stała się mniej egoistyczna i bardziej skupiona na potrzebach innych.
Relacje z dziećmi układają się znakomicie, choć żadne z nich nie poszło w ślady matki i nie wybrało kariery aktorskiej. Dexter ukończyła studia weterynaryjne, podczas gdy Duke rozwija swoje zainteresowania sztuką i fotografią. Dzieci Keaton prowadzą życie z dala od Hollywood, co aktorka uważa za bardzo zdrowe podejście. Rzadko pojawiają się publicznie, choć zrobili wyjątek w 2022 roku, wspierając matkę podczas ceremonii odciśnięcia dłoni w hollywoodzkiej Alei Sław.
Działalność pozafilmowa
Poza aktorstwem Keaton realizuje się w wielu dziedzinach kreatywnych. Fotografią zainteresowała się już jako nastolatka, inspirowana pasją swojej matki. W latach 70. zaczęła profesjonalnie fotografować, koncentrując się na opuszczonych hotelowych lobby i salach balowych. Jej pierwsza kolekcja zdjęć „Reservations” została opublikowana w 1980 roku.
Artystka ma również obsesję na punkcie nieruchomości i projektowania wnętrz. Wyremontowała co najmniej dwanaście domów, w tym rezydencje zaprojektowane przez znanych architektów. Jej projekty regularnie pojawiają się w magazynach wnętrzarskich. w tej chwili pracuje nad własnym domem w kanionie Los Angeles, dokumentując proces w książce inspirowanej Pinterestem.
W panteonie legend kina
W ciągu sześciu dekad kariery Keaton zdobyła najbardziej prestiżowe nagrody w branży filmowej. Za rolę w „Annie Hall” otrzymała Oscara, nagrodę BAFTA i Złoty Glob. Łącznie była nominowana do Oscara czterokrotnie – za filmy „Reds”, „Marvin’s Room” i „Something’s Gotta Give”. Drugi Złoty Glob zdobyła za rolę w „Something’s Gotta Give”.
Jej wszechstronność aktorska została doceniona również w telewizji i teatrze. Otrzymała nominację do nagrody Emmy za rolę Amelii Earhart w filmie telewizyjnym, a także nominację do Tony Award za występ w broadwayowskiej sztuce „Play It Again, Sam”. W 2017 roku uhonorowano ją prestiżową nagrodą AFI Life Achievement Award za całokształt twórczości.
