Architektura śledcza

Centrum Architektury w 2020 roku zainicjowało wydawanie serii komiksów. I to chwyciło. Okazało się, iż komiks jest znakomitym medium do opowiadania o architekturze. W tej serii ukazały się już m.in. książki: Robert Moses. Ukryty władca Nowego Jorku oraz Mies. Skomplikowane życie architekta minimalisty. Teraz dostajemy do ręki Beton, który powstał na podstawie trzech reportaży śledczych autorstwa Alii Bengany, Claude’a Baechtolda i Antoine’a Harariego. Książka dotyka problemów, z jakimi w czasach katastrofy klimatycznej boryka się świat architektury i budownictwa: z czego budować i jak budować?

Wraz z mężem Claude’em Baechtoldem, amatorem przygód, architektka Alia Bengana zagłębia się w mroczny świat betonu. Wspomina, jak w sercu algierskiej Sahary usłyszała: „Glina jest dla biedaków. Trzeba budować z betonu! Tak jest nowocześnie!” To tu, w 2011 roku, rozpoczyna się akcja książki. Alii właśnie stuknęła 30-stka, otworzyła biuro architektoniczne w Paryżu i dostała zlecenie zbudowania pensjonatu w Timimun, w kraju swojego pochodzenia. Sama była już gotowa odejść od betonu, ale okazało się, iż miejscowi wolą sprowadzać specjalny piasek z odległego o 1229 km Algieru do wyrobu betonowych cegieł, niż skorzystać z lokalnej gliny.

W tej historii znajdziemy znacznie więcej absurdów i skandali niż wożenie piachu na Saharę: wieże wiertnicze w cennej przyrodniczo dolinie Rodanu, na głębokości 30 metrów szukające piasku do produkcji betonu, katastrofalną dla środowiska eksploatację plaż Jamajki, 38 miliardów ton CO2 zużywane rocznie do produkcji cementu. Ten komiks przywraca wiarę w aktywizm i w dziennikarstwo śledcze, choćby jeżeli prowadzone jest przez architektów. Coraz więcej powstaje publikacji w podobnym duchu, autorów zainteresowanych budownictwem z kamienia, drewna, słomy, gliny czy materiałów z odzysku. To przywraca też wiarę w to, iż zrównoważona architektura pozostało możliwa.

Beton. Ciemna strona budowania
tekst: Alia Bengana, Claude Baechtold
rysunki: Antoine Maréchal
przekład: Martyna M. Lemańczyk
wydawca: Centrum Architektury, 2024

kup tę książkę w naszym sklepie…
albo w sklepie Centrum Architektury…